امید

اظهارات اخیر دکتر عارف درباره چگونگی حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس یازدهم با واکنش‌های مختلف و متنوعی روبه‌رو شد. جان کلام بیشتر واکنش‌ها این بود که تا انتخابات مجلس آینده دو سال زمان باقی است و تعیین راهبرد انتخاباتی برای آن مقطع زمانی زودهنگام است. امری که شخص دکتر عارف هم در مصاحبه اخیرش بر آن تأکید کرده بود اما بر اساس تحلیل خود از شرایط سیاسی کشور پیش‌بینی‌اش از نحوه حضور اصلاح‌طلبان در نزدیک‌ترین انتخابات پیش رو را بیان کرد که همان عدم ائتلاف با جریان سیاسی بود که در انتخابات سال ۹۴ با آنها ائتلاف نانوشته انجام داده بودند. سؤالی که مطرح می‌شود، این است که چرا باید از ائتلاف‌های اینچنینی عبور کرد و با هویت اصلی خود وارد رقابت انتخاباتی شد؟ برای پاسخ به این سؤال بهتر است رجوعی به گذشته داشته باشیم. یک سال قبل از برگزاری انتخابات مجلس دهم، آقای عارف در اظهار نظری پیشنهاد ائتلاف با بخشی از جریان رقیب اصلاحات را مطرح کرد که البته با عدم استقبال اصولگرایان رو‌به‌رو شد. به باور رئیس فراکسیون امید در آن مقطع زمانی حضور چهره‌های معتدل اصولگرایان همچون آقای ابوترابی فرد در یک لیست مشترک می‌توانست خلأ حضور ژنرال‌های تأثیرگذار مجلس را پر کند که با عدم استقبال اصولگرایان که در نهایت به ضرر این جریان سیاسی شد، روبه‌رو گردید. به دلیل نحوه برخورد نهادهای نظارتی با کاندیداهای اصلاح‌طلب، شرایط برای حضور چهره‌های موسوم به حامی دولت (جریان اعتدال) در لیست امید فراهم شد و در یک ائتلاف نانوشته لیست امید تهیه شد. اگرچه قابل پیش‌بینی بود آنها در صورت پیروزی در داخل مجلس همراه با فراکسیون امید نخواهند بود. البته استفاده از تعبیر «ائتلاف نانوشته» نافی امضای میثاق‌نامه اخلاقی که هر ۳۰ عضو لیست امید تهران آن را امضا کرده بودند، نیست چرا که ائتلاف در ادبیات مرسوم سیاسی معنا و مفهوم خود را دارد که نوعی رفتار سیاسی تشکیلاتی را طلب می‌کند که بعد از تشکیل مجلس دهم عدم پایبندی به رفتار سیاسی تشکیلاتی از سوی تعدادی از اعضای لیست امید (چه لیست امید تهران و چه لیست امید شهرستان‌ها) شاهد بودیم. به زعم این عده به دلیل آنکه ائتلاف به مفهوم رایج آن که ساز و کار مشخصی دارد صورت نگرفت تا درب بهارستان همراهی‌شان با لیست امید بود و در داخل مجلس ساز دیگری کوک کردند. از این دست تجربه‌ها در تاریخ زیاده دیده‌ایم مخصوصاً در کشورهایی همچون ایران که ساختار حزبی آن معیوب است. حال اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس یازدهم باید به دنبال چه ساز و کاری باشند؟ اگر مبنای عمل بر اساس تجارب گذشته باشد، قاعدتاً تغییر در  ساز و کار چگونگی حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات و عبور از ائتلاف‌هایی از جنس انتخابات مجلس دهم مد نظر  خواهد بود اما مطمئناً عدم ائتلاف به معنای عبور از رویکرد تعاملی اصلاح‌طلبان نباید تعبیر شود که مد نظر آقای عارف هم چنین تعبیری از اظهارات اخیرشان نیست.

منبع: ایران