امید

برخلاف بسیاری که ابراز «خشنودی» کردند از عدم توافق و حتی برخلاف آنهایی که از همان لحظه ابتدایی از«شکست مذاکرات» سخن گفتند، این دور از مذاکرات یکی از مهمترین و به زعم نگارنده دقیق و معطوف به هدف نسبت به مذاکرات هسته ای در سال های اخیر بوده است.

سخن گفتن از اهمیت یا موفقیت صرفا برای همسو بودن و همراه شدن با تیم نیست بلکه تحلیلی است از منظر کسی که از نزدیک شاهد گفت وگو های علنی و درگوشی بوده است. مذاکره کنندگان ایران در ساله های گذشته هرگاه پای میز مذاکرات می نشستند باید از حق داشتن انرژی صلح آمیز هسته ای دفاع می کردند و آنچنان در این مسیر ثابت قدم بودند که یکی از خروجی های آن بهره گیری از یک شعار بود؛ «انرژی هسته ای حق مسلم ماست».

در یکسال اخیرغرب و به ویژه آمریکا فراموش کرده که پیش از این خواسته اش چه بوده است، آنها در مذاکرات جدید به صورت که کاملا تخصصی و حرفه ای موضوع هسته ای مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد درباره تعداد سانتریفیوژهای ایران سخن می گویند، آنها سالهای قبل می گفتند به خاطر ظرفیت های دوگانه در فن آوری هسته ای ایران نباید به چنین فن آوری به خصوص غنی سازی دست یابد؛ بعدها گفتند این حق شماست اما در حد بسیار محدود می توانید از آن استفاده کنید؛ این روزها با مذاکره منطقی و تخصصی به جایی رسیده اند که می گویند طوری عمل کنید که اگر به فرض روزی قصد خروج از NPT و گریز هسته ای داشتید، ما فرصت داشته باشیم که جلوگیری کنیم!!!

درواقع مسیر گفت وگو تغییر کرده و در مذاکرات اخیر گام ها به گونه ای برداشته شده است که 1+5 از پی ما می آید و تلاش می کند سرنخ مذاکراتی را که به دست آورده به راحتی از دست ندهد. ما که باید از حق داشتن انرژی هسته ای خود دفاع می کردیم و متاسفانه گاهی هم با بحث های انحرافی در جلسات، گل به خودی می زدیم، امروز می گوییم امتیاز بدهید تا مدتی درباره غنی سازی 20درصد سخن نگوییم!!

نکته تامل برانگیز دیگر که دستاورد رفتار متین و حرفه ای تیم مذاکره کننده بوده است اختلاف افتادن در میان 1+5 است. کُند پیش رفتن مذاکرات، آن هم در هنگامه ای که کشورها برای نگارش متن مهم و مفصل حقوقی دور هم جمع شده بودند آنطور که توسط طرف مقابل القاء شده و گفته اند که «ایران تصمیم سخت» خود را نمی گیرد، نیست، بلکه 1+5در مذاکره با ایران خودش به سه گروه تقسیم شده و اختلاف نظر جدی این سه گروه با توجه به صدای واحدی که از ایران به گوش آنها می رسد کار را برای مذاکره سخت کرده است. درواقع یکی از مهمترین دلایل کُند پیش رفتن این دور از مذاکرات همین اختلاف نظر میان 1+5 بود.روسیه و چین، سازی کوک می کنند که اتحادیه اروپا نمی تواند آن را اجرا کند و زمانی که ایالات متحده آمریکا به دنبال تانگوی خود است، آلمان، فرانسه و انگلستان به میدان نمی آیند.

به هرحال به نظر می رسد «وین4» برای نگارش متن نهایی آماده نبود و اگر بنا بود تیم مذاکره کننده ایران به فکر بازی برد –برد به هر قیمتی باشد احتمال داشت که این دور هم گامی رو به جلو داشته باشیم اما گاهی ایستادن و جلو نرفتن فضایی بوجود می آورد که با سرعت بیشتر می توانیم متن خود را دانلود کنیم.