امید

طالقاني بر پايه آموزه‌هاي قرآني همواره بر مفهوم راهبردي «شورا» و كرامت و شخصيت دادن به انسان كه بايد بر سرنوشت خود در اداره جامعه مشاركت و حاكميت داشته باشد؛ در آثار و سخنراني‌هاي خود تاكيد كرده است. همه به ياد داريم در همان ماه‌هاي بعد از پيروزي انقلاب كه در بسياري از شهر‌ها با بحران‌هاي اجتماعي روبه‌رو بوديم او با تاكيد بر آموزه‌هاي قرآني پيشنهاد تشكيل شورا‌ها و سپردن كار مردم به دست مردم را مطرح كرد و در همين راستا در چند شهر از جمله سنندج انتخابات شورا برگزار شد و با مشاركت مردم در آن شرايط ملتهب آرامش به وجود آمد. در شهر تهران نيز در ارديبهشت‌ماه سال ٥٨ اولين انتخابات شوراها زيرنظر وزارت كشور در ١٥ گود جنوب شهر كه پايين‌ترين لايه‌هاي اجتماعي به لحاظ فرهنگي و اقتصادي در آنها ساكن بودند، برگزار شد. با همكاري و مشاركت نمايندگان منتخب همين گودنشينان كار سنگين كمك‌رساني و جابه‌جايي گود‌نشينان فراهم شد، كه گزارش تفصيلي آن قبلا منتشر شده است. با چنين نگاه راهبردي با نگراني‌هايي كه طالقاني از روند شكل‌گيري تحولات در ماه‌هاي بعد از انقلاب داشت و احساس خطري كه مي‌كرد در خطبه‌هاي آخرين نماز جمعه كه به مناسبت سالروز شهداي ١٧ شهريور در بهشت زهرا برگزار شد بر همين راهبرد تاكيد كرد و گفت: «مساله شورا از اساسي‌ترين مسائل اسلام است. خداوند حتي به پيغمبرش با آن عظمت مي‌گويد با مردم مشورت كن و به اينها شخصيت بده، تا بدانند كه مسووليت دارند و متكي به شخص رهبر نباشند. ...

گروه‌ها و افراد دست‌اندر كار شايد اين طور تشخيص دادند كه اگر شورا تشكيل شود ديگر ما چه كاره هستيم؟ هيچ، شما برويد دنبال كارتان. بگذاريد اين مردم مسووليت پيدا كنند... خود‌رايي و خود‌خواهي راكنار بگذاريم. گروه‌خواهي، فرصت‌طلبي و تحميل عقيده يا خداي نخواسته استبداد زير پرده دين را كنار بگذاريم. بياييد با مردم، با دردمندان، با رنج‌كشيده‌ها و با محرومان باشيم.. (كتاب انديشه‌هاي طالقاني صفحه‌٢٤٤ - به كوشش مرحوم محمد بسته‌نگار)

آيا در شرايط كنوني جامعه كه با بحران‌هاي متعددي روبه‌رو هستيم اين پيام راهبردي طالقاني براي تقويت اميد، اعتماد و مشاركت عمومي براي رويارويي با چالش‌هاي پيش رو راهكار واقع‌بينانه‌اي نيست؟

اگر اينچنين است، چرا لايحه مديريت يكپارچه شهري كه در سال ١٣٩٣ در وزارت كشور دولت آقاي روحاني تهيه شد و دو همايش هم براي دريافت اظهارنظر كارشناسان برگزار شد، كه پيامد اجرايي شدن آن سپردن كار مردم به دست مردم در سطح كشور و كوچك و چابك شدن دولت خواهد شد؛ به دست فراموشي سپرده شده است؟! آيا براي گشودن بسياري از مشكلات كلان كشور نبايد از ظرفيت و راهكار‌هاي پيش‌بيني شده در قانون اساسي از جمله اصل ٥٩ آن در خصوص «همه‌پرسي»، براي جلب مشاركت و اعتماد مردم بهره گرفت؟ سوالات و انتظاراتي اينچنين كه امروز به طور گسترده در جامعه مطرح است نگراني‌ها، دغدغه‌ها و نگاه راهبردي زنده‌ياد طالقاني را در همان ماه‌هاي بعد از پيروزي انقلاب به وضوح نشان مي‌دهد.