بامداد پنجشنبه پنجم اسفند، پس از هفتهها گمانهزنی، نیروهای روسیه به فرمان «ولادیمیر پوتین» رییسجمهوری این کشور، به اوکراین حمله کردند. پوتین در تشریح دلایل این حمله آن را بر اساس مادۀ ۵۱ منشور ملل متحد و در راستای دفع تهدیدات ناشی از اوکراین و ناتو علیه روسیه، اعلام کرد.
رییس جمهوری روسیه سه روز پیش از آغاز حمله به اوکراین، هم با صدور فرمانی استقلال دو استان شرقی «لوهانسک» و «دونتسک» از اوکراین را به رسمیت شناخت. در روز دوم حمله نظامی روسیه خبرها از اوکراین حکایت از اشغال بخشهایی از «کیاف» پایتخت این کشور و فرار هزاران نفر از مردم به مرزها دارد. آمریکا و کشورهای اروپایی هم در واکنش به اقدام روسیه، تحریمهای اقتصادی را دستور کار قرار دادهاند.
پیچیدگی روابط روسیه با غرب و ناتو، بررسی دلایل آغاز این جنگ و نیز پیشبینی تبعات آن را دشوار میکند اما آنچه در این بحران از سوی دولت ایران پیگیری میشود؛ تثبیت حداکثری منافع ملی با تاکید بر دیپلماسی صلح است.
موضع ایران در قبال بحران اوکراین: نه جنگ، نه سلطه
همزمان با آغاز جنگ در اوکراین، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با دقت و حساسیت این بحران را مورد رصد قرار داده است. آیتالله «سیدابراهیم رئیسی» رییسجمهور شامگاه پنجشنبه در گفتوگوی تلفنی با همتای روس خود، بر اصل حراست از منافع ملتهای منطقه در این بحران تاکید کرد.
«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امورخارجه هم در صفحه توییتر خود نوشت: «بحران اوکراین ریشه در اقدامات تحریک آمیز ناتو دارد. ما توسل به جنگ را راهحل نمیدانیم. برقراری آتش بس و تمرکز بر راهحل سیاسی و دموکراتیک یک ضرورت است».
«علی بهادری جهرمی» سخنگوی دولت هم در واکنش به رویدادهای اوکراین در توییتی اصول اساسی مواضع ایران در قبال بحران اوکراین را مورد تاکید قرار داد و نوشت: «دغدغههای امنیتی درباره روند فزاینده و تحریکآمیز گسترش ناتو به شرق برای همه کشورهای مستقل و مخالف سلطه آمریکا قابل درک است. پایبندی به حقوق بینالملل و حقوق بشردوستانه و تکیه بر گفتوگو و دیپلماسی برای توقف درگیریها ضروری است».
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه هم گفته است: «جمهوری اسلامی ایران طرفین را به توقف درگیریها و آتش بس برای مذاکره فوری به منظور حل و فصل سیاسی بحران دعوت کرده و ضرورت رعایت حقوق بینالملل و حقوق بشردوستانه در درگیریهای نظامی را مجدانه یادآوری میکند.»
واقعیت آن است که جمهوری اسلامی، سالهاست حضور و بلندپروازی آمریکا در منطقه را یکی از مهمترین دلایل بحران و آشوب در غرب آسیا میداند و بر اساس همین دیدگاه هم، تکرار این حضور و ماجراجوییها در شرق اروپا را عامل بحران امروز.
اعتماد به آمریکا در هر سطحی از روابط، در دکترین جمهوری اسلامی با اما و اگرهای بسیاری روبرو است و آخرین تجربه رابطه ایران با آمریکا در پرونده هستهای و موضوع اقتصادی تحریمها نشان داده است که حتی در چنین سطحی هم نمیتوان به کاخ سفید اعتبار داد و اعتماد کرد.
در جنگ آغاز شده میان اوکراین و روسیه، ایران با حفظ موضع مستقل خود، از یک سو توسعهطلبیهای ناتو و آمریکا را در شرق اروپا به عنوان محرک آغاز جنگ ارزیابی میکند و از سوی دیگر جنگ را راهحل هیچ بحرانی نمیداند چون به عنوان کشوری که هشت سال طعم زهرآلود جنگ را چشیده، بیش از هر کشور دیگری متوجه تبعات و نگران و دغدغهمند مردم است.
نمایی از تظاهرات ضدجنگ در مسکو
افزودن نظر جدید