امید

تا قبل از مناظره سوم براساس نظرسنجی های صورت گرفته خیلی پیش بینی می شد متوسط مشارکت مردم در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری حدود 60 درصد باشد، به نظر شما مناظره سوم تأثیری بر افزایش مشارکت مردم داشت؟

از نگاه کارشناسی و تحلیلی نمی توانم الان درباره تاثیر این مناظره بر افزایش یا کاهش مشارکت نظر قطعی بدهم باید یکی دو روز صبر کرد بعد نظر داد. در مجموع معتقدم مناظره سوم در تصمیم بخشی از مرددها اثر جدی داشت. البته مرددها دو گروه هستند. گروهی کسانی هستند که در اصل شرکت در انتخابات تردید دارند، گروه دوم نیز کسانی هستند که مرددند به چه کسی رأی بدهند. مناظره سوم روی نظر و تصمیم مرددهایی که نمی دانستند چه نامزدی را انتخاب کنند تأثیر داشت اما درباره کسانی که نسبت به شرکت یا عدم شرکت در انتخابات مردد بودند الان نمی توانم اظهار نظر کنم چون این نوع حرف هایی که زده شد شاید برخی از این افراد را ناامید کند که اساسا چرا باید به چنین فرایندهایی وارد شوند.

یعنی حرف هایی که دو طرف مناظره مطرح کردند به نوعی بر نظر کسانی که در اصل شرکت در انتخابات تردید داشتند اثر منفی گذاشت؟

خیر هر دو طرف نبودند. آقای قالیباف به شکل نادرستی شروع کننده بود و حرف های بدی زد. در واقع آقای قالیباف گفت و آنها هم اگر جواب نمی دادند معنای بدی داشت، طبعا آنها هم در پاسخهای خود حساب آقای قالیباف را رسیدند.

کسانی که قبلا در انتخاب نامزد تردید داشتند اما بر اثر مشاهده مناظره سوم تصمیم گرفتند نام یکی از نامزدها را در برگه رأی خود بنویسند، آنها به سمت آقای روحانی متمایل می شوند یا به گفتمان رقبای او گرایش پیدا خواهند کرد؟

به نظر من، برداشت عمومی این بود که مشت آقای رئیسی و آقای قالیباف باز شد و آنها غیر از بیان یکسری مطالب سطحی که در شأن انتخابات نبود، چیزی برای عرضه نداشتند ولی هنگامی که این اظهارات را کردند، در مقابل پاتکی خوردند که دیگر نتوانستند جواب دهند؛ از نوع برخوردی که آنها و مجموعه تشکیلات و روزنامه‌هایشان نسبت به نتایج مناظره داشتند، به نظر می آید قافیه را در این مناظره باختند بنابراین قاعدتا آنهایی که مردد هستند به سمت آقای روحانی متمایل می‌شوند.

نتیجه مناظره سوم روی سبد رأی های شکل گرفته آیا تأثیری داشت؟ آقای روحانی و آقای جهانگیری تلاش کردند پیام هایی را به قشر مستضعف و مردم مناطق محروم و روستانشین برسانند در حالیکه قبل از مناظره سوم احساس می شد این طبقه اجتماعی بیشتر به آقای رئیسی گرایش دارد، آیا تغییری رأیی را در این حوزه شاهد خواهیم بود؟

مطمئن نیستم، فقرا چندان به سمت آقای رئیسی گرایش داشتند چون آقای رئیسی تمام طرح های دولت را تأیید کرد و گفت همه برنامه های ما را شما انجام دادید، فقط مشکلش این است که در زمان انتخابات چنین اقداماتی شد بنابراین فکر نمی کنم برنامه جدی دیگری برای آقای رئیسی مانده باشد که گرایشی به سمت او جذب شود. البته بحث رسیدگی به مردم مناطق محروم موضوع اصلی نیست نکات دیگری هم در این انتخابات وجود دارد که حتی شاید تأثیر و تعیین کنندگی بیشتری داشته باشند ولی در مجموع واقعیت آن است که آنها مناظره را به شکل بدی باختند.

با این تفاسیر فکر می کنید انتخابات یک مرحله ای می شود یا دو مرحله ای؟

از قبل هم انتخابات بدون تردید یک مرحله ای بود و الان این مسئله بیشتر تقویت شد. حالا باید 5 روز آینده را هم منتظر بود و دید چه اتفاقی می افتد. اگر امروز انتخابات برگزار می شد با فاصله بسیار زیاد انتخابات در مرحله اول به پایان می رسید.

یعنی اگر امروز انتخابات انجام می شد آقای روحانی با فاصله زیادی از رقبا به پیروزی می رسید؟

بله، اگر امروز رأی گیری بود، آقای روحانی با فاصله رأی زیادی از نامزدهای رقیب خود برنده می شد اما باید منتظر بود آیا در روزهای آینده اتفاقی می افتد یا خیر؟ برداشت کلی بنده این است که انتخابات با این مناظره تمام شده محسوب می‌شود. بهترین کار این است که ستاد آقایان از الان تبریک بگویند.