هر چهار سال یکبار افراد، طیف‌ها و جریان‌های سیاسی ذیل عناوین و لیست‌های رنگارنگ در برابر یکدیگر صف‌آرایی می‌کنند تا خود را در معرض آرای ملت قرار دهند. تعرفه‌های رای که به صندوق‌ها انداخته می‌شوند، سرنوشت چهارساله پارلمان و نامزدهای انتخابات مشخص می شود.

در این میان برخی هستند که عنوان «وکیل المله» بودن را چندین دوره یدک می کشند، عده ای دیگر هم حضورشان همان یک دوره می شود و بس. افرادی هم هستند که خودخواسته میل به ادامه حضور در ساختمان هرمی بهارستان ندارند،یا به کرسی استادی دانشگاه یا شغل پیش از نمایندگی شان باز می گردند یا به دنبال رویای سیاسی دیگری بیرون از بهارستان هستند.

در هر دوره نیز تعدادی انگشت شماری از نمایندگان به دلیل کهولت سن، برای تداوم حضورشان منع قانونی دارند و باید به اجبار ردای وکالت از تن درآورند و بر صندلی بازنشستگی تکیه بزنند.

دوره کنونی مجلس نیز از این قواعد مستثنا نیست. درحالی‌که حدود ۶ ماه به برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفندماه باقی‌مانده است، به نظر می‌رسد که باید انتظار غیبت برخی از چهره‌ها کنونی در انتخابات ۹۸ را داشت. برخی خود خبر انصراف از وکالت در مجلس یازدهم را اعلام و تائید کرده‌اند. گروهی دیگر نیز تنها به طرح احتمال انصراف خودبسنده و یا آن را مشروط کرده‌اند. معدود نمایندگانی نیز به‌واسطه کهولت سن مجال حضور نخواهند داشت. در این میان هستند نمایندگانی نیز که بعید به نظر نمی رسد زیر تیغ ردصلاحیت ها بروند.

غایبان بزرگ احتمالی در انتخابات اسفندماه

شاخص ترین چهره ای که احتمال غیبت او در انتخابات پارلمانی اسفندماه مطرح است، علی لاریجانی، رئیس سه دوره اخیر مجلس شورای اسلامی است. لاریجانی در حاشیه روز خبرنگار، در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا قرار است دیگر از حوزه قم نامزد نشود گفت: «بنده هنوز درباره اینکه کاندیدا انتخابات مجلس و یا اینکه از حوزه انتخابیه قم کاندیدا شوم تصمیم نگرفته‌ام این ظاهراً که شما می‌گوید از کجا می‌دانید؟» رئیس مجلس اما وقتی با سوالی درباره احتمال ائتلافش با دیگر طیف های اصولگرا روبرو شد به ابهامات درباره کاندیدا نشدنش بیشتر دامن زد، آنجا که گفت« هنوز درباره حضور در انتخابات تصمیم نگرفته‌ام که موضوعاتی درباره ائتلاف مطرح باشد. »

چهره شاخص دیگری که ممکن است دیگر شاهد حضور پررنگ و نطق‌های پرحرارت او در مجلس آینده نباشیم، علی مطهری است. او در گفت‌وگو با شفقنا و در پاسخ به پرسشی درباره نامزدی برای دوره آتی ریاست جمهوری می‌گوید که نامزد شدن یا نشدنش برای انتخابات اسفندماه بستگی به شرایط دارد، اما درعین‌حال احتمال نامزدی را هم رد نمی‌کند.

علی مطهری نماینده سه دوره مجلس البته در لیست کاندیداهای احتمالی ۱۴۰۰ هم قرار دارد. او حتی این احتمال را هم رد نکرده و تصمیم‌گیری نهایی در مورد حضورش در انتخابات ۱۴۰۰ را وابسته به شرایط آن دوره و افرادی که نامزد می‌شود دانسته است.

محمود صادقی، عضو فراکسیون امید و رئیس فراکسیون شفاف‌سازی اقتصادی مجلس، یکی از جسورترین و جنجالی ترین نمایندگان در مجل دهم است. استاد حقوق دانشگاه تربیت مدرس که ردای تدریس را کنار گذاشته و به حقوق‌دان پارلمانتاریست بدل شده است تأکید دارد که هنوز تصمیمی برای حضور در انتخابات پارلمانی ۹۸ ندارد و باید بر اساس شرایط روز تصمیم‌ گرفت. خودش می‌گوید که یک دوره نمایندگی باکیفیت، بهتر از ۱۰ دوره بی‌خاصیت است.

آنها که از وکیل المله بودن انصراف داده‌اند...

جدا از نمایندگانی که آینده آن‌ها در بهارستان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، عده‌ دیگری با صراحت از قصد خود برای حضور نیافتن در انتخابات اسفند خبر داده‌اند.

شاید شاخص‌ترین چهره این گروه حشمت‌الله فلاحت پیشه، رئیس پیشین کمیسیون سیاست‌خارجی و امنیت‌ملی مجلس دانست. او که در دوره ریاست بر این کمیسیون استراتژیک مجلس همواره مشی اعتدالی خود را حفظ کرد در نهایت در انتخابات اخیر هیئت‌رئیسه این کمیسیون به‌دلیل ناهماهنگی ائتلافی اصلاح‌طلبان با مستقلین، کرسی خود را به ذوالنور، از اعضای جبهه پایداری واگذار کرد. فلاحت‌پیشه البته اندکی بعد نیز در گفت‌وگو با برنا اعلام کرد که در مبارزات انتخاباتی دور آتی مجلس شرکت نخواهد کرد. او دلیل این تصمیم را شخصی دانست.

الیاس حضرتی، نماینده اصلاح‌طلب مجلس دهم نیز گفته که بنا ندارد در انتخابات اسفند ۹۸ کاندیدا شود. او می‌گوید: « من شخصا در دوره آینده انتخابات مجلس شورای اسلامی کاندیدا نمی‌شوم هر چند می‌دانم با توجه به پایگاهی که دارم رای خواهم آورد اما اصلاح‌طلبان بدون تردید شانس بالایی را در انتخابات مجلس خواهند داشت.»

کاظم جلایی نیز بار دیگر ساز جدایی از بهارستان نشینان را کوک کرده است؛ او در انتخابات دوره دهم نیز با انتشار بیانیه‌ای از حضور در کارزار انتخاباتی انصراف داد بااین‌حال به وعده خود وفا نکرد و در لحظات آخر با حضور در وزارت کشور نامش را در میان کاندیداها به ثبت رساند. جلالی البته دلیل تغییر ناگهانی تصمیمش برای شرکت نکردن در انتخابات مجلس را به آن گفت‌وگوی معروف در عصر یک روز جمعه با علی لاریجانی ارتباط می دهد و می‌گوید:« من در صحبت‌هایی که با آقای لاریجانی داشتم التماس کردم که وارد انتخابات نشوم اما ایشان تاکید کردند که از تهران نماینده شوید.»

اما به نظر می‌رسد که او این بار عزم خود را جزم کرده تا به حضورش در بهارستان پایان دهد. یکی از عواملی که می‌تواند تقریبا غیبت جلالی در مجلس یازدهم را قطعی کند، اخباری است که طی دو ماه گذشته از مسئولیت جدید او منتشرشده است. در اوایل تیرماه چند خبرگزاری به نقل از منابع آگاه از انتخاب کاظم جلالی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس به‌عنوان سفیر جدید ایران در روسیه خبر دادند. در صورت صحت این خبر، جلالی باید با مهدی سنایی، که مأموریت پنج‌ساله خود را در روسیه به اتمام رسانده جایگزین شود و چمدان‌های خود را به مقصد مسکو ببندد.

بازنشستگان مجلس دهم

در این میان برخی از نمایندگان نیز در بهارستان حضور دارند که یا به دلیل اینکه سن آن‌ها از حد مجاز ۷۵ سال برای انتخابات اسفند رد خواهد شد نمی‌توانند در دوره بعد نامزد شوند، یا در مرز رسیدن به محدودیت سنی قرار دارند و پیش‌بینی می‌شود که به دلایل جسمانی و کهولت سن عطای وکالت ملت را به لقایش ببخشند.

عبدالرضا هاشم‌زائی که امسال ۷۵ سالگی را پر کرده است دیگر اگر بخواهد هم نمی‌تواند بر کرسی بهارستان تکیه بزند. ازاین‌رو او از معدود نمایندگانی است که از هم‌اکنون حضورش در انتخابات آتی مجلس منتفی است. هاشم زایی که رئیس سنی مجلس دهم نیز بود سوابقی نظیر استانداری ایلام و مشاور وزیر صنایع در دولت اصلاحات را دارد. او از اعضای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی است.

احمد سالک کاشانی، نماینده پنج دوره مجلس از اصفهان نیز از دیگر ریش‌سفیدان بهارستان به شمار می‌آید که اکنون ۷۳ سال سن دارد و به‌احتمال بسیار قوی در دور آتی مجلس حضور نداشته باشد. او از اعضای کنونی جامعه روحانیت مبارز است.

مصطفی ذوالقدر نیز از دیگر پیشکسوتان پارلمانی است که توانست در مجلس دهم با قرار گرفتن در لیست امید برای پنجمین بار به بهارستان راه یابد. او در نخستین جلسات تشکیل مجلس دهم و پیش از انتخابات هیئت‌رئیسه دائمی، نایب‌رئیس سنی بود. وی همچنین پدر فاطمه ذوالقدر، نماینده تهران در مجلس است.

محمود بهمنی، رئیس بانک مرکزی در دوره دوم دولت محمود احمدی‌نژاد و نماینده پیشین ایران در صندوق بین‌المللی پول را هم باید جزو افرادی دانست که شاید بخاطر محدودیت سنی وارد گود رقابت نشود. اقتصاددان دیروز و وکیل امروز، اکنون ۷۲ سال سن دارد و مشخص نیست به‌مانند دیگر نمایندگان بالای ۷۰ سال، چشم‌اندازی برای حضور مجددش در انتخابات مجلس وجود داشته باشد. او در سال ۹۴ توانست تا از حوزه انتخابیه طالقان، ساوجبلاغ و نظرآباد به مجلس راه یابد.

کاندیدا می شوید یا نمی شوید؟

خبرآنلاین نیز در نظرخواهی از ۶۲ نماینده(نزدیک به یک چهارم مجلس) از آنها پرسیده است که آیا قصد کاندیداتوری در انتخابات مجلس را دارند یا نه. اغلب نمایندگان حاضر در این نظرخواهی(۶۳ درصد) از قصد خود برای شرکت در انتخابات گفتند و البته شمار قابل‌توجه دیگری نیز یا هنوز تصمیم قطعی نگرفته اند(۲۹ درصد) یا قصد حضور مجدد در انتخابات را ندارند(۸ درصد).

 

       اسامی و حوزه انتخابیه

        کاندیدا می‌شوم/ نمی‌شوم

                 فراکسیون

ابوترابی، ابوالفضل/ نجف آباد

بله

ولایی

آقاپور معصومه/شبستر

بله

مستقلین

امینی فرد، محمدنعیم/ایرانشهر

بله

امید

اولادقباد، فریده / تهران

ما تشکیلاتی هستیم و هرچه تصمیم بگیرند

امید

بادامچی، محمدرضا / تهران

معلوم نیست

امید

بختیار، علی /گلپایگان

هنوز تصمیمی ندارم

امید

بیرانوندی، محمد / خرم آباد

بله

امید

بیگدلی، احمد / خدابنده

معلوم نیست

امید

پاپی‌زاده، عباس / دزفول

معلوم نیست

مستقلین

پارسایی، بهرام/ شیراز

اگر شرایط اینگونه باشد ثبت نام نمی کنم

امید

پور ابراهیمی، محمدرضا / کرمان

ببینیم عمری هست، توکل بر خدا

ولایی

پوربافرانی، عباسعلی / نائین

بله

ولایی

پورمختار،محمدعلی/ بهار و کبودرآهنگ

تا چه پیش آید

ولایی

تابش، محمدرضا / اردکان

الان وقت این سوال‌ها نیست

امید

تاجگردون، غلامرضا /  گچساران

احتمالا می‌آیم

امید

جمالی، محمدجواد/ فسا

نمی‌شود الان جواب داد

مستقلین

حسنوند، فریدون/ اندیمشک

ان‌شاالله ثبت نام خواهم کرد

ولایی

حسین زاده، عبدالکریم/ نقده و اشنویه

تصمیم نگرفته‌ام

امید

حسینی کیا، سیدجواد/ سنقر و کلیایی

بله

ولایی

حضرت‌پور، روح‌الله/ارومیه

بله

مستقلین

خادمی، هدایت الله/ ایذه

حتما می‌آیم

ولایی

خانلری، کارن/ مسیحیان شمال

نمی خواهم اظهار نظر کنم

ندارد

خدادادی، سلمان/ ملکان

تصمیمی نگرفته‌ام

ولایی

خضری، رسول /سردشت و ایرانشهر

احتمالا ثبت نام می‌کنم

مستقلین

داداشی، ولی / آستارا

بله

مستقلین

ذوالنوری، مجتبی / قم

بله

ولایی

رجبی، فرج‌الله/ شیراز

الان وقت این صحبت ها نیست

امید

رنجبرزاده، اکبر/ اسدآباد

اگر مردم استقبال کنند می آیم

ولایی

سبحانی‌فر، رمضانعلی/سبزوار

هنوز راه زیادی مانده است

مستقلین

سروش ابوالفضل / تهران

خیر

امید

سلیمی، اصغر / سمیرم

بله

ولایی

عباسی، اسدالله / رودسر

بله

ولایی

عبداللهی، بیت‌الله/ اهر و هریس

بله

امید

عثمانی، قسیم/بوکان

شرکت نمی‌کنم

امید

عزیزی، عبدالرضا / شیروان

بله

مستقلین

علیجانی، محسن/ تهران

ان‌شاالله شرکت می کنم

امید

فرشادان، سیدمهدی/سنندج

حتما ثبت نام می کنم

امید

فرهنگی، محمدحسین/ تبریز

بله

ولایی

فلاحت پیشه، حشمت‌الله/ اسلام آباد غرب

ثبت نام نمی کنم

مستقلین

قاضی پور، نادر /ارومیه

بله

ولایی

قاضی زاده هاشمی، احسان / فریمان و سرخس

بله

ولایی

قربانی، محمدحسین/ آستانه اشرفیه

می‌خواهم چوپان شوم

مستقلین

قربانی،علی/ بجنورد

بله

امید

قره‌خانی، اسدالله / علی‌آباد کتول

بله

مستقلین

قمی، محمد/پاکدشت

بله

امید

قوامی، هادی / اسفراین

اگر مردم بخواهند ثبت‌نام می‌کنم

مستقلین

کاتب، غلامرضا / گرمسار

بله

مستقلین

کاظمی، محمد / ملایر

هنوز نمی دانم

امید

کامران، حسن / اصفهان

حتما با همسرم، خانوم اخوان ثبت‌نام می‌کنم

ولایی

گودرزی، عباس / بروجرد

شرکت می‌کنم

ولایی

لاهوتی، مهرداد/ لنگرود

بله

مستقلین

مازنی، احمد / تهران

هنوز زود است

امید

محجوب، علیرضا / تهران

منتظر طرح اصلاح قانون انتخابات می‌مانم

امید

مسعودی، اصغر/ نیریز

هنوز تصمیم قاطع نگرفته ام

امید

ملکشاهی، محمدرضا / خرم‌آباد

بله

ولایی

منصوری، محمدرضا / ساوه

بله

مستقلین

موسوی لارگانی، سیدناصر / فلاورجان

بله

ولایی

نانوا کناری، ولی‌الله / بابلسر

بله

ولایی

نعمتی،بهروز / تهران

بله

مستقلین

نقوی حسینی، سید حسین / ورامین

بله

ولایی

نگهبان، محمود/خواف

اگر مردم بخواهند می‌آیم

امید

نوروزی، حسن/رباط کریم

قطعا می آیم

ولایی

 

 

*جدول براساس حروف الفبا تنظیم شده است.