امید

به گزارش امید به نقل از جماران، حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی در مراسم تودیع دکتر فرهاد دانشجو و معارفه دکتر حمید میرزاده در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، اظهار داشت: تشکیل دانشگاه آزاد اسلامی که با مبلغ اهدایی ابتدایی امام شروع شد، اتفاقی است که در نوع خودش بسیار مبارک است و ویژگی های مهمی در آن وجود دارد.

وی افزود: در ابتدای انقلاب، معضلی در جامعه ما وجود داشت که هم شناسایی شد و هم به رسمیت شناخته شد؛ ما خیلی اوقات حاضر نیستیم که به هر علتی مشکلات موجود در جامعه را به رسمیت بشناسیم و در واقع مشکلات را یا نمی بینیم یا نمی خواهیم ببینیم. در ابتدای دهه 1360 آموزش عالی معضلی بود و مانند بسیاری مشکلات دیگر می توانست نفی شود، اما این معضل دیده شد و در مرحله بعد به رسمیت شناخته شد.

سید حسن خمینی یادآور شد: این معضل در مرحله بعد، علت یابی شد و راهکار مناسب برای آن نیز پیدا شد؛ در آن سالها اقتصاد دولتی بود و بخش خصوصی نفی می شد. تأسیس دانشگاه آزاد در شرایطی بود که مدارس غیرانتقاعی هم نبودند و دولت نمی توانست در زمینه آموزش عالی کار را به خوبی انجام دهد، اما در آن شرایط نگاه تیزبینی مسائل را حلاجی کرد و علت مشکل را پیدا کرد. در حالی که بسیاری اوقات ممکن است مشکل و علت را بدانیم اما نتوانیم درمان درستی را برای آن آغاز کنیم، زیرا علت را نمی دانیم.

وی ادامه داد: اگر به سالهای دهه 60 برگردید، می بینید که می شد با توسعه بخش دولتی، مشکل آموزش عالی را حل کرد و در فضای دولتی زده آن روز جواب دیگری به آن مشکل داد، اما اینجا است که یک نگاه تیزبین و خردی که خشت خام مسائل را می بیند راه حل درست را ارائه می دهد. تا اینجای کار هیأت موسس دانشگاه آزاد نقش تامی را به عهده داشتند که باید از آن 6 نفر یاد کرد و علاوه بر آن عنایت نام امام هم بود که فعالیت های فعلی دانشگاه را نمی توان بدون درنظر گرفتن آنها نگاه کرد.

عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه ما به عنوان یک مجموعه وظیفه داریم مراحل ذکر شده در تأسیس دانشگاه آزاد را در جریان کار دانشگاه هم پی بگیریم، گفت: باید ببنیم معضل دانشگاه چیست و آن را به رسمیت بشناسیم؛ زیرا بسیاری اوقات عامدانه برای معضلات چشم پوشی می کنیم، ولی ممکن است در جایی جلوی آب جاری شده را با پیل هم نتوان گرفت و لذا باید به معضلات توجه کرد.

سید حسن خمینی تصریح کرد: دانشگاه آزاد یک دانشگاه نیست، یک وزارت علوم است.

وی در ادامه سخنان خود با تأکید مجدد بر توجه به نکات ذکر شده در خصوص تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی به موضوع شناخت مشکلات جامعه اشاره کرد و گفت: ما هرروز می گوییم جامعه باید پیشرفت علمی کند؛ در این مسیر اینکه دائما از هم تعریف کنیم مشکلی را حل نمی کند. ما در مسیرمان مشکلاتی داریم که در حل آنها «شجاعت در تصمیم گیری» نقش مهمی را ایفا می کند. در همین نکته است که نقش آقای هاشمی پررنگ می شود و در واقع در مسأله تأسیس دانشگاه آزاد نقش ایشان بی نظیر است؛ در آن زمان دولت درگیر جنگ بود و شاید نگاه دولتی هم بر آن حاکم بود؛ بخش های دیگر هم درگیر مسائۀ خودشان بودند، اما آقای هاشمی این کار را پیگیری کرد و همین نوع نگاه را در مورد پروژه مترو هم می بینیم. شجاعت آقای هاشمی و توجه دقیق ایشان به مقدار بالایی توانست کار دانشگاه آزاد را پیش ببرد.

سید حسن خمینی ادامه داد: همت آقای جاسبی نکته مهم دیگر در دانشگاه آزاد است؛ بی تردید -چه از رفتار از موضع بالای آقای جاسبی خوشمان بیاید یا بدمان بیاید-  دانشگاه آزاد بدون ایشان قابل تحلیل نیست. این مجموعه همت می خواست و آقای جاسبی همت کار داشت. البته کسی نمی گوید کاری جز کارهای خداوند سبحان، بلااشکال است، اما کار دانشگاه آزاد کار بزرگی است.

وی با بیان اینکه هر مجموعه ای برای آنکه زنده بماند باید لحظه به لحظه خود را تحلیل کند، اظهار داشت: اینکه ما آغاز خوبی داشتیم یک سرمایه است؛ اما برای انجام و پایان کار علت تامه نیست. ما باید مشکلات را به رسمیت بشناسیم، پیشرفت کنیم و ببینیم که چرا رتبه علمی این دانشگاه در جهان 5300 است که البته این رتبه میانگین مجموع واحدهای دانشگاه دانشگاه آزاد است و ممکن است واحدی مانند علوم و تحقیقات از برخی دانشگاههای دولتی هم رتبه بالاتری داشته باشد. یکی از مواردی که می توان به عنوان علت عدم پیشرفت برشمرد، این بحث است که اخلاق علمی در محیط های ما کمرنگ شده است و من در دانشگاه نجف آباد هم در این خصوص صحبت کردم. اگر از عیب های ما در این زمینه گفته می شود به ما برنخورد! استادان ما این روند را شروع کردند وبه دانشحویان رسید؛ یک استاد چقدر برای تدریس وقت می گذارد؟ در چند دانشگاه درس می دهد؟ البته شاید آنها دغدغه معیشت را دلیل این امر بدانند، اما مشکل فقط اینها نیست؛ ما می بینیم یک استاد فقط در جلسه دفاع، پایان نامه دانشجو را می خواند و مثلا 6 غلط تایپی در آنها پیدا می کند، اما چقدر برای مطالعه آن پایان نامه وقت صرف می کند؟!

یادگار امام ادامه داد:مثلا یکی از بحث هایی که همیشه در حوزه علمی مطرح است، موضوع رفرنس(منبع) است؛ رفرنس ندادن در یک مقاله علمی دزدی است که البته از قدیم الایام عدم ذکر منبع مرسوم بود اما الان دیگر پذیرفته شده نیست. من حدود 15 سال قبل برای نگارش یک مقاله در خصوص «تنظیم خانواده» از حدود 25 پایان نامه دوره کارشناسی ارشد استفاده کرد که حتی یک مورد آنها هم ارزش پذیرفته شدن نداشت و بسیاری از آنها از روی هم کپی کرده بودند که «تو خود بخوان حدیث مفصل از این مجمل».

وی تأکید کرد: اگر می خواهیم پیشرفت کنیم باید علل مشکلات را بشناسیم؛ من شنیدم در دانشگاهی ظرف دو، سه سال 70 دانشجوی دوره دکترا پذیرفته شده اند؛ با این نوع نگاه چگونه می خواهیم پیشرفت کنیم؟!

سید حسن خمینی در ادامه موضوع ایرادات نظام دانشگاه کشور، به معضل مدرک گرایی اشاره کرد و اظهار داشت: همه می خواهند با شتاب به لقب «دکتر» برسند و گویا اگر کسی مدرک دکترا نداشت چیزی را از او گرفته اند! اتفاقا جالب است که مثلا در رشته ای که من تحصیل می کنم، دو، سه نفر سرآمد آن کسانی هستند که مدرک دکترا ندارند.

وی افزود: بحث دیگر موضوع «کرسی های آزاد اندیشی» است که رهبری معظم انقلاب آن را مطرح کردند، اما کسی نمی گوید نتیجه آن چه شد؟! ما باید به لوازم این کار توجه کرده و آنها را فراهم کنیم. مرحوم استاد مطهری در کتابی می گویند، اگر کسی شبهه ایجاد نکرد متدینین باید پول دهند تا کسی شبهه ایجاد کند تا فضای علمی رشد کند و به زندگی خود ادامه داد. روزی در خدمت حضرت آیت الله خامنه ای بودم که به مناسبتی نام کسی در میان آمد؛ ایشان گفتند به فلان فرد می گویند حرف نزن! در حالی که اگرچه ممکن است حرف او صحیح نباشد، اما از درون فکر او ممکن است حرف ثالثی دربیاید.

عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با «خوب» توصیف کردن سخنان دکتر حمید میرزاده در جلسه، تأکید کرد: ایشان به مشکل «کیفیت» در دانشگاه آزاد اشاره کرد، اما من راهکاری ندیدم؛ راهکار ما ایجاد فضای بانشاط علمی و اجازه دادن به افراد برای حرف زدن است. فضای شادابی سیاسی لازمه حرکت دانشگاه است و کرسی های آزاد اندیشی این زمینه را فراهم می کنند و البته باید مقرراتی برای جلوگیری از کم کاری در دانشگاهها تصویب شود تا نشاط پدید آید.

وی ادامه داد: بعد از تشخیص مشکلات و راهکارهای آن، شجاعت و همت لازمه کار است که آقای میرزاده در این مورد چیزی کم ندارد؛ وی به پرکاری معروف است و سوابق وی در دفاع مقدس و دولتهای مختلف را دیده ایم که من به همت والای ایشان غبطه می خورم. لذا ما مقدمات و هدف کار را داریم، اما باید راه حل بالابردن کیفیت دانشگاه را پیدا کنیم.

سید حسن خمینی با بیان اینکه درد ورود دین داران به عرصه های دیگر، ترویج دین است، افزود: از جمله معضلاتی که باید آن را بشناسیم کم شدن اخلاق است اینکه فقط صورت مسأله را بشناسیم راه حل نیست، فضای دانشگاهها هم باید اخلاق محور باشد. البته ما مشکلی داریم که مسائل را کاریکاتوری می بینیم؛ در کاریکاتور نسبت ها در هم می ریزد و مثلا اگر فاصله دو چشم یک سوم صورت است، این نسبت کم و زیاد می شود. ما گاهی در تشخیص اسلام کاریکاتوری شده ایم؛ به عنوان نمونه قرآن می فرماید «الغیبه اشد من الزنا» یا اینکه گفته می شود «دروغ بالاترین گناهان است»؛ آیا برای ما هم اینگونه است و همانطور که با کسی که شرب خمر می کند، با دروغگو رفتار می کنیم؟! این اسلام کاریکاتوری شده، فرهنگ کاریکاتوری هم در پی دارد، زیرا فرهنگ زاییده دین است؛ البته این جمله من ممکن است مورد سوءاستفاده هم قرار بگیرد و کسی بگوید پس حجاب را رعایت نکنیم؛ خیر! حجاب جزو مسلمات دین است؛ یا کسی بگوید پس «می بخور، منبر بسوزان، مردم آزاری مکن». در حالی که نه باید می خورد، نه منبر سوزاند و نه مردم آزاری کرد. در واقع این سخن بدان معنا نیست که اگر دروغ نگفتیم، اصول ظاهری دین را فراموش کنیم. پس در حل مشکلات پیدا کردن راه حل مهم است، اما خیلی اوقات راه هدایت افراد را بلد نیستیم.

وی با اشاره مجدد به شخصیت رئیس جدید دانشگاه آزاد گفت: ادامه حرفها در مورد آقای میرزاده را به روز تودیع -یا به قول مجری برنامه مراسم تکریم- ایشان موکول می کنم، زیرا هر آمدنی رفتنی دارد. من آقای دانشجو را در ابتدا نمی شناختم، اما وی دوران آرامی را سپری کرد که البته به معنای بدون اشکال بودن وی نیست. اما آرامش و نگاه مثبت نسبت به حل قضایا از ویژگی های ایشان بود. در آغاز کاری وی فضا صمیمانه نبود، اما بعدا فضا را صمیمانه کردند. البته لازم می دانم از دکتر صمدی عضو هیأت امنا که امروز یادی از ایشان نشد هم تشکر کنم.

یادگار امام در پایان سخنان خود از دکتر توفیقی سرپرست وزارت علوم هم قدردانی کرد و برای وی در وزارتخانه متبوعش آرزوی موفقیت کرد.

وی گفت: هیأت امنای دانشگاه آزاد مانند تیم فوتبال است که بنا به مصالحی در آن تعویض و تغییر هم انجام می گیرد.

در این مراسم پیش از سخنان یادگار امام، دکتر جعفر توفیقی سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر فردها دانشجو و دکتر حمید میرزاده روسای پیشین و جدید دانشگاه آزاد سخنرانی کرد و در پایان طی مراسمی از زحمات دانشجو قدردانی شد.