امید

در آخرین سال کاری کمیسیون امنیت ملی در مجلس دهم صحبت از کاندیداتوری احتمالی حشمت الله فلاحت پیشه، مجتبی ذوالنور، مصطفی کواکبیان و علاءالدین بروجردی می‌شود؛ کاندیداهایی که سوابق و پیشینه سیاسی بخصوص اظهارنظرهای آن‌ها در مقاطع حساس کشور در سه سال گذشته نشان دهنده رویکرد و جهت‌گیری‌شان است که قطعاً در اداره کمیسیون امنیت ملی مجلس تأثیرگذار خواهد بود.

بعد دیگر اهمیت انتخابات هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به خصوص در سمت ریاست را می‌توان در تأثیرگذاری و نقش این کمیسیون و اعضای آن در مناسبات مختلف دید که همین موضوع باعث علاقمندی نمایندگان برای عضویت در این کمیسیون می‌شود.

کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی یکی از کمیسیون‌های تخصصی مجلس با وظایفی در محدوده سیاست و روابط خارجی، دفاع، اطلاعات و امنیت و دارای پنج کمیته «حقوق بشر»، «روابط خارجی»، «امنیت داخلی»، «دفاعی» و «هسته‌ای» است. نام این کمیسیون از دوره اول تا سوم کمیسیون «امور خارجه»، از دوره چهارم تا پنجم کمیسیون «سیاست خارجه» و از دوره ششم تاکنون کمیسیون «امنیت ملی و سیاست خارجی» است.

البته در مجالس دوره اول تا پنجم کمیسیون جداگانه‌ای به نام «امور دفاعی» با وظایف مربوط به موضوعات امنیت داخلی و دفاعی وجود داشت که از دوره ششم دو کمیسیون دفاعی و سیاست خارجه با یکدیگر ادغام و تبدیل به کمیسیون واحد شد.

بر اساس قانون آئین‌نامه داخلی فعلی مجلس شورای اسلامی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی همچون سایر کمیسیون‌ها باید با حضور حداقل ۱۹ و حداکثر ۲۳ نماینده تشکیل شود اما در برخی دوره‌های مجلس، این کمیسیون با حضور بیش از ۲۳ نماینده به فعالیت پرداخت.

انتخاب رئیس کمیسیون، نواب رئیس، دبیران اول و دوم و همچنین سخنگوی کمیسیون هر سال با رأی اعضای کمیسیون امنیت ملی انجام می‌شود. برگزاری جلسات مشترک علنی و محرمانه کمیسیون با مقام‌های عالی‌رتبه وزارت‌خانه‌های خارجه، کشور، اطلاعات و دفاع یکی از ابزارهای نمایندگان برای تأثیرگذاری غیرمستقیم در این عرصه‌ها است.

با توجه به اهمیت نقش رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، در جدول زیر به تفکیک اسامی رؤسای این کمیسیون از دوره اول تا دوره دهم مجلس آمده است: