امید

«حسینعلی امیری» سخنگوی وزارت کشور همچنین با بیان اینکه 'تمام مسئولیت قانونی بخش عفاف و حجاب به عهده وزارت کشور نیست'، افزود: شورای عالی انقلاب فرهنگی برای 22 دستگاه تعیین تکلیف کرده که یکی از این 22 دستگاه وزارت کشور است.

وی همچنین گفت: بد حجابی به معنای «بد عفافی» یا «بی عفافی» نیست. ما خانم های عفیف زیادی در جامعه داریم که ممکن است حجابشان کامل و مناسب نباشد، به هیچ وجه اقدامات خودسرانه را تأیید نمی کنیم. اگر بناست گشتی ایجاد شود و امر به معروف و نهی از منکری اتفاق بیفتد، باید بر مبنای مقررات جمهوری اسلامی باشد.

امیری اظهار داشت: در سال 92 به 593 هزار و 590 نفر تذکر داده شده که سه هزار و 672 نفر به دستگاه قضایی معرفی شدند. باید دید چه خسارتی وارد کرده و تأثیرگذاری اش چه میزان است.

گفت وگوی روزنامه 'ایران' با سخنگوی وزارت کشور را با هم می خوانیم:

هر چند نظرات و آرای متفاوت و گاه متناقضی درباره این موضوع مطرح است اما شاهدیم در موضوع «حجاب و عفاف» همه فشار ها به وزارت کشور وارد می شود. نمونه بارز آن هم کارت زرد مجلس به وزیر کشور به خاطر «ساپورت پوشان بود». پیش از آن که به بررسی تفاوت راهکارها بپردازیم نظر وزارت کشور دولت یازدهم درباره «بدحجابی» چیست؟
حساسیت نسبت به عفاف و حجاب برای ما قبل از اینکه یک تکلیف «قانونی» باشد، یک تکلیف «اعتقادی» و «شرعی» است. اگر ما وظیفه قانونی هم نداشتیم، به عنوان مدیر مسلمانی که نسبت به هنجارهای جامعه و ارزش های اجتماعی دغدغه دارد، بحث عفاف و حجاب را پیگیری می کردیم. بنده مقید هستم به جای حجاب و عفاف بگوییم «عفاف و حجاب»؛ چرا که به باور من عفاف را باید جلوتر آورد.

از طرف دیگر باید توجه داشت تمام مسئولیت قانونی بخش عفاف و حجاب به عهده وزارت کشور نیست. مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در این رابطه برای 22 دستگاه تعیین تکلیف کرده که یکی از این 22 دستگاه، وزارت کشور است. بنابراین تنها یک بیست و دوم موضوع به این وزارتخانه مربوط می شود که آن هم هماهنگی بین دستگاه های بخشی است.

اما همه نگاه ها به سمت وزارت کشور است؟
این نگاه درستی نیست. وزارت کشور به سهم یک بیست و دومی خود- که ایجاد هماهنگی بین دستگاه های ذیربط است - عمل کرده. جلسات به صورت مرتب برگزار شده؛ گزارش جلسات تنظیم و ارائه شده؛ اگر قصوری متوجه دستگاهی است تذکرات لازم داده شده و بازرس دستگاه های اجرایی تعیین شده است. اما باید این واقعیت را بپذیریم که حل بحث عفاف و حجاب نیاز به کار کارشناسی، اجتماعی و اعتقادی بسیار دقیق و ظریفی دارد.

«فرهنگ» مقوله ای نیست که یک شبه ایجاد شود. گاهی یک اقدام فرهنگی یا بروز یک رفتار فرهنگی سال ها به طول می انجامد. بنابراین نباید به بحث عفاف و حجاب نگاه سطحی داشته باشیم.

شما ببینید آن هایی که در جامعه ما متهم به بدحجابی هستند، چند سال دارند؟ چرا ما در سطح شهر مادرانی را می بینیم که پوشش مناسب و کاملی دارند اما پوشش دختر همراهش، مانند مادرش نیست.

در اینجا باید با صدای بلند بگویم که بد حجابی به معنای «بد عفافی» یا «بی عفافی» نیست. ما خانم های عفیف زیادی در جامعه داریم که ممکن است حجابشان کامل و مناسب نباشد. لذا آنچه که بنده شخصاً به آن معتقد هستم، ترویج عفاف است. اگر عفاف ترویج شد، به دنبالش حجاب هم تکمیل می شود. در موضوع عفاف و حجاب نباید شتابزده و با عصبیت برخورد کرد. این موضوع در بحث های اجتماعی خیلی عمیقی ریشه دارد و باید از ریشه حل شود. با همه آنچه که عرض کردم ذکر این نکته هم ضروری است که ممکن است درصد بسیار ناچیزی نسبت به ارزش های اجتماعی و اعتقادات دینی عالماً و عامداً هنجار شکنی کنند که دستگاه های انتظامی و قضایی باید به وظیفه خود در این باره عمل کنند.

نیروی انتظامی به عنوان ضابط قضایی در دولت قبل در قالب «گشت های ارشاد» فعالیت کرد. گزارش های تذکرات لسانی، بازداشت های موقت یا تشکیل پرونده های قضایی در این خصوص چه چیزی را نشان می دهد؟
برای نمونه در سال 92 به 593 هزار و 590 نفر تذکر داده شده که از این تعداد سه هزار و 672 نفر به دستگاه قضایی معرفی شدند. این آمار، آمار قابل توجهی است، باید دید چه خسارتی وارد کرده و تأثیر گذاری اش چه میزان است؟ روشن است که باید به تبعات ناشی از این برخوردها و به عبارت دقیق تر«پرونده دار کردن» یک سری جوان، آثار و عواقب اجتماعی و روانی آن توجه کرد. برای نمونه وقتی دختر نوجوانی را به خاطر بدحجابی می گیریم و می دهیم دست پلیس، او را به کلانتری می برند. آن جا یا تذکر می دهند و آزاد می کنند؛ یا برایش پرونده تشکیل می دهند و به دادسرا می فرستند که در دستگاه قضایی یا تبرئه می شود یا محکوم. هر کدام از این چند حالت پیش بیاید حتماً تأثیر منفی روحی و روانی بر خود شخص و خانواده او خواهد گذاشت و گاهی در سرنوشت شغلی وی تأثیر زیادی دارد. چرا که خیلی از دستگاه های دولتی و غیر دولتی استخدام افراد را با نداشتن سوابق و سوءپیشینه می سنجند. با این برخوردها چنین دختری یا چنین جوانی شانس اشتغالش را هم از دست می دهد. اگر این ها را در آماری که وجود دارد جمع کنیم می بینید چه خسارت بزرگ و هزینه هنگفتی بر جامعه ما تحمیل می کند.

آیا در زمینه برخورد های انتظامی و گشت ارشاد با «بدحجاب ها» و اینکه ارشاد شدند یا نه، مطالعاتی انجام شده؟
نمی دانم مطالعه ای شده یا نه. اما خود بنده که سال ها دادستان بوده و کار قضاوت کردم تأثیر اعتقادی و عمقی ندیدم. ممکن است وقتی چشم شان به پلیس بیفتد مراعات کنند اما به اینکه اعتقاد پیدا کرده باشند، تردید دارم.

اما افرادی که معتقد به برخورد های انتظامی هستند بر عقیده خود پافشاری می کنند. از جمله این گروه ها تشکل انصار حزب الله است که اعلام کرده گشت های موتوری خود را برای امر به معروف و نهی از منکر راه می اندازد.
این را نباید فراموش کنیم که بحمدالله اسلام عزیز امروز در جمهوری اسلامی دارای حکومت است. اقدامات افراد - حتی امر به معروف و نهی از منکر- باید در چارچوب قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران انجام بگیرد. نقض قانون برای انجام یک امری که حس می شود تکلیف شرعی است، به هیچ وجه نه شرعی است و نه قانونی.

به قول طلبه ها با مقدمه نادرست نمی شود امر واجبی را انجام داد. انجام یک امر واجب، مستلزم داشتن مقدمه مباح و جایز است. لذا ما به هیچ وجه اقدامات خودسرانه را تأیید نمی کنیم. اگر بناست گشتی انجام شود وامر به معروف و نهی از منکری اتفاق بیفتد، باید بر مبنای مقررات جمهوری اسلامی باشد. لذا هیچ گشتی خارج از مقررات و قوانین مقبول نیست و خود نوعی نقض قانون است.

اگر تجمع غیر قانونی انجام بگیرد، حتماً جمع می کنیم و اگر احیاناً موردی اقدام شود، از نیروی انتظامی خواهیم خواست که به وظیفه اش عمل کند.

حتی اگر برخوردها در حد تذکر لسانی باشد بازهم برخورد می شود؟
اگر در قالب نقض مقررات باشد بله.

آیا «گشت ارشاد» با روال سابق به خیابان ها برمی گردد؟
فکر نمی کنم با آن سبک وشیوه. بنده صحبت های اخیر رئیس جمهوری که فرهنگ با ون و پاسبان درست نمی شود را پالسی می دانم که گشت ارشاد با سبک و سیاق قبلی برنگردد. البته برداشت خودم این است.