امید

خسرو معتضد، پژوهشگر تاریخ درباره دروغ‌پردازی‌های بی‌بی‌سی در برنامه پرگار می‌گوید: «این برنامه را تصادفاً دیدم، اما بسیاری از مطالبی که در آن گفته شد یا از سر بی‌سوادی کارشناسان برنامه بود یا مثل همیشه تلاش می‌شد با دروغ‌پردازی مسیر برنامه را طبق اهداف پلید خودشان پیش ببرند و این مسائل را در ذهن مخاطبان خود با مسائل امروز کشور منطبق کنند.»

معتضد با اشاره به این موضوع که در این برنامه تلاش می‌شد مشکلات اقتصادی را علت سقوط دولت صفویه بیان کنند، اظهار داشت: «بر خلاف آنچه که در بی‌بی‌سی گفته شد، صفویه بسیار ثروتمند بود، زیرا هم تجارت ابریشم داشت و هم تجار کشور‌هایی مانند فرانسه مرتب به ایران می‌آمدند و جواهرات‌شان را می‌فروختند!»

این تاریخ‌شناس می‌گوید: «سانسون، کشیش فرانسوی در سفر خود به ایران گفته بود که تمام غذا‌هایی که ایرانی‌ها برایمان آوردند در بشقاب‌های طلا بود. از سوی دیگر صفویه به قدری ثروت داشت که حتی زین اسب‌هایش را هم از طلا می‌ساخت. همچنین هدایایی که این دولت برای پادشاهان کشور‌های همسایه می‌فرستاد، ازعالی‌ترین پارچه‌ها و سکه‌های طلا بود. با تمام این تفاسیر چطور می‌توان گفت که دولت صفویه فقیر بوده است؟!»
معتضد ادامه می‌دهد: «در تاریخ آمده که به قدری شهرت ایران در دنیا پیچیده بود که پادشاه هلند به پادشاه ایران نامه می‌نویسد و می‌گوید که نیروی دریایی خودتان را به هلند بفرستید تا با کمک شما با برمه بجنگیم و این نشان می‌دهد که قدرت و ثروت صفویه تا چه اندازه‌ای شهرت یافته بود.»

دلیل اصلی سقوط صفویه خوشگذران شدن پادشاهان بود
معتضد راجع به دلایل سقوط صفویه می‌گوید: «از شاه عباس به بعد پادشاهان ایران خوشگذرانی می‌کردند، حتی از این دوران به بعد پادشاهان درگیر مواد مخدری، چون حشیش و تریاک شدند که از هندوستان به ایران می‌آمد. در قرن هفدهم این پادشاهان به کشیدن مواد و خوردن تریاک مبتلا شدند؛ بنابراین باید گفت که اصلی‌ترین دلیل سقوط صفویه، ثروت و خوشگذرانی زیاد پادشاهان بوده، وگرنه ایران پر از طلا بود، کشتی‌هایش مدام در حال تجارت بودند و تجار بزرگی داشت. همچنین آمار صادرات ایران به روسیه شگفت انگیز بود تا جایی که حتی مربای ایران نیز به این کشور صادر می‌شد.»

این تاریخ‌شناس می‌گوید: «بی‌بی‌سی و برنامه‌هایی که می‌سازد، حقایق را به مردم نمی‌گویند. به طور حتم این بحث در برنامه بی‌بی‌سی فارسی نیز بی‌دلیل نبوده و هدفی داشته، به خصوص آنکه تلاش می‌کرد مشکلات اقتصادی را برای سقوط صفویه پررنگ جلوه دهد، در صورتی که اصلی‌ترین دلیل سقوط دولت صفویه نبود اسلحه و توپخانه بود.»