امید

به گزارش  امید،، در این مراسم، محمدامین قانعی‌راد رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران، سارا شریعتی استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، غلامرضا غفاری عضو هیأت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، عباس عبدی، خانواده سعید مدنی و جمعی از صاحب نظران علوم اجتماعی و اساتید و دانشجویان حضور داشتند.

محمد امین قانعی‌راد رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران در این مراسم با اشاره به مولفه‌های شخصیتی سعید مدنی گفت: ایشان ویژگی‌های مثبتی داشت که انسان را به صبر و تحمل و خویشتن‌داری دعوت می‌کرد، که می‌تواند الگوی اخلاقی برای همه ما باشد.

او همچنین اضافه کرد: قبل از آنکه به عنوان کنشگر سیاسی ارزیابی داشته باشیم آقای سعید مدنی را من به عنوان یک پژوهشگر شناختم. ایشان در چارچوب ضوابط، انگیزه‌ها و رویه‌های جاری در فضای دانشگاهی قلم نمی‌زد، کار ایشان دغدغه‌های مردمی بود، سعید مدنی مسائل حاد اجتماعی را دنبال می‌کرد بدون آنکه هدفش انتشار مقالات علمی و پژوهشی و دانشگاهی باشد. ایشان کارهای خودش را مبتنی بر دغدغه مردمی و در کنار آن، روشی سیستماتیک و علمی انجام می‌داد.

قانعی‌راد در مورد روش‌شناسی سعید مدنی در انجام پژوهش‌های اجتماعی‌اش، گفت: ایشان از مبنای کاربردی و عملی به مسائل جامعه شروع کرد، به تعبیری شاید بتوان گفت نوع جامعه‌شناسی مورد نظر سعید مدنی را باید جامعه‌شناسی مردم‌مدار و یا جامعه‌شناسی بالینی تلقی کرد که در وهله اول به مشکلات جامعه توجه دارد اما در ‌‌نهایت توانست به مسائل تئوریک و نظری هم نزدیک شود که این مسئله پشتوانه‌ای را برای کارهای او فراهم کرد.

رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران با بیان اینکه حضور مدنی در عرصه عمومی تحت عنوان فعالیت‌های رایگان یا شبه‌رایگان، به عنوان جامعه‌شناس مردم‌مدار یا کنشگر اجتماعی، قابل توجه بود، اظهار داشت: ایشان زمان زیادی را بدون درگیر شدن در مسائل اقتصادی به مسائل اجتماعی اختصاص می‌داد. من در مجله رفاه اجتماعی با سعید مدنی همکاری داشتم. تقریبا ۲۰ شماره از این مجله با سردبیری ایشان منتشر شد. یکی از دغدغه‌های آقای مدنی مسئله فقر بود که در این مجله هم به آن پرداخته شد.

او در ادامهٔ بررسی تحقیقات سعید مدنی در عرصه اجتماعی، گفت: تهیه گزارش وضعیت اجتماعی ایران از سال ۸۰ تا ۸۸ یکی دیگر از کارهای سعید مدنی است که حاصل دو سال کار و فعالیت ایشان بود و در سال ۹۰ منتشر شد. نگاه مدنی برای حل مسائل اجتماعی، مدلی است که به خود جامعه اتکا دارد در مقابل اتکا به دولت و اتکا بازار سعی می‌کند که ظرفیت‌های جامعه را بشناسد و در جهت حل مسائل اجتماعی به کار بگیرد. مدنی خودش معتقد است که این رویکرد از رویکرد لیبرال و محافظه‌کار فرا‌تر می‌رود.

رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران همچنین اضافه کرد: تداوم حضور مدنی برای ما می‌توانست فرصتی برای گسترش یک نگاه به معنای کامل جامعه‌شناختی باشد. مسئولان توجه داشته باشند کسانی که رشته‌شان جرم‌‌شناسی است، مسائل و هدفشان کاهش جرم در جامعه و از بین بردن آسیب‌های اجتماعی است، با چه توجیهی می‌توان آن‌ها را به عنوان مجرم در زندان نگه داشت، کسی که حاصل ۲۰ تلاش او کم‌کم می‌تواند به حل مسائل اجتماعی ما کمک کند.

قانعی‌راد در پایان تاکید کرد: من مشکلی ندارم که این مسئله از طرف من بیان شود که رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران، خواستار آزادی سعید مدنی شد و همچنین توصیه می‌کنم که ایشان را به عنوان رئیس ستاد مبارزه با مواد مخدر به کار بگیرند تا ثمره تلاش‌های ایشان را ببینند.

در ادامه این مراسم، سارا شریعتی استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران با بیان اینکه برگزاری بزرگداشت برای دکتر سعید مدنی یک پیام دارد، گفت: پرسش من این است که بزرگداشت علمی از یک زندانی سیاسی چه معنایی دارد، یعنی کسی که محکوم شده و الان در زندان است و ما در دانشگاه برایش مراسم تجلیل برگزار می‌کنیم. آیا این مسئله به این معنا نیست که منطق سیاست با منطق دنیای علم و دانشگاه در مقابل هم قرار گرفته است؟

او ادامه داد: کسی که میدان سیاست او را متهم می‌کند، میدان علم از او تقدیر به عمل می‌آورد؛ این مسئله برای من یک پرسش قدیمی را طرح می‌کند. آن پرسش، نسبت بین علم و سیاست و مسئله استقلال علوم است. پرسش این است که جامعه علمی تا کجا مجاز است که ساز خودش را بزند و به میدان‌های دیگر بی‌توجه باشد و از سرمایه‌های خودش دفاع کند. این اجازه و این مشروعیت بزرگداشت و تقدیر میدان علمی به رغم حکمی که میدان سیاست می‌دهد، در کجاست؟

شریعتی با بیان اینکه این پرسش که «جایگاه علم و نسبتش با میدان سیاست، عرصه دین و دیگر عرصه‌ها چیست»، یک پرسش قدیمی است، اظهار داشت: شاید لازم باشد که ما هم زمانی در مورد این بحث تعیین تکلیف کنیم. کل جامعه علمی، جدا از ملاحظات سیاسی، تعلقات ایدئولوژیک و مواضعش، صرفا به علت تعلقش به این میدان می‌توانست و می‌بایست از این میدان دفاع کند، برای آنکه جامعه دانشگاهی بتواند حرف خودش را جداگانه و در برابر امر سیاسی بزند.
او این پرسش را مطرح کرد که آیا برای جامعه علمی خودمختاری قائل هستیم، که همچنان که دیگر عرصه‌ها، مدال می‌دهند، تقدیر می‌کنند، محکوم می‌کنند، ما هم این اجازه را داریم که نسبت به سرمایه‌های خودمان، خودمختار باشیم تا جایگاه‌شان را مشخص کنیم؟

شریعتی با اشاره به جلسه‌ای که از یک استاد و پژوهشگر تجلیل می‌کند، تاکید کرد: این بزرگداشت علی­رغم حکمی است که حوزه سیاست داده است. پیام ما در این جلسات این است که ما هم می‌توانیم از سرمایه‌های خودمان دفاع کنیم، دانشگاه هم می‌تواند جدای از ملاحظات سیاسی، اعتقادی و ایدئولوژیک موقعیت‌های این چهره‌ها را تعیین کند. به نظر من در اینجا خودمختاری علم و جامعه علمی خودش به یک پروژه سیاسی و اکت سیاسی تبدیل می‌شود که تعلق صنفی ما در آن مطرح است.

این عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با اشاره به جایگاه علمی سعید مدنی، تاکید کرد: هر پژوهشگری که در حوزه علوم اجتماعی بخواهد در ایران در حوزه آسیب‌های اجتماعی مثل اعتیاد، خودکشی، تن فروشی و دیگر موضوعات پژوهش کند حتما یکی از رفرنس‌هایش سعید مدنی است.

شریعتی در پایان گفت: جامعه دانشگاهی باید جایگاه و شأن این استاد را به حوزه سیاسی یادآوری کند و بگوید استادی را که شما بنا به ملاحظات خودتان او را محاکمه می‌کنید، جامعه علمی از او تجلیل به عمل می‌آورد و پژوهش‌هایش رفرنس‌های جامعه علمی است.

در ادامه این مراسم دانشجویان مستقل دانشگاه تهران به پاس پژوهش‌های سعید مدنی در عرصه آسیب‌های اجتماعی، لوح تقدیری را به خانواده او تقدیم کردند.