امید

به گزارش امید به نقل از ایسنا، مرتضی حاجی وزیر آموزش و پرورش دولت اصلاحات که زمانی به دلیل اعتراض‌های معلمان به کمبود درآمدهایشان مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته بود، اکنون و پس از پشت سر گذاشتن دوره‌های مختلف مسئولیت، میزبان خبرنگار و عکاس در لابی منزل خود بود تا با رویی گشاده به پرسش‌های متعدد پاسخ دهد.

وزیر پیشین آموزش و پرورش و همچنین تعاون، بی‌توجهی به سرمایه انسانی، نگاه خودمحورانه و خودشیفته مدیران، کم‌اعتنایی به قانون و تلقی بیت‌المال به مثابه "پول تو جیبی" را از مهمترین مشکلات مدیریت در طول سال‌های قبل عنوان کرد.

در هشت سال اخیر، تجربه انتقال مدیریت از پهلوی به جمهوری اسلامی تکرار شد
وی در تشریح این مسأله اظهار کرد: انقلاب که پیروز شد، کسانی سر کار آمدند که سابقه مدیریت نداشتند اما جوهره مدیریت داشتند و توانایی رهبری یک گروه را دارا بودند؛ بنابراین مملکت برای آنها هزینه کرد تا این افراد مدیر شدند. در طول هشت سال گذشته متأسفانه تجربه انتقال مدیریت از دوره پهلوی به جمهوری اسلامی تکرار شد و کسانی را که در دولت‌های قبل از دولت احمدی‌نژاد مدیریت داشتند، بد تلقی کردند و کنار گذاشتند.

وی در ادامه افزود: در مقطع انتقال دولت اصلاحات به دولت اصولگرایی احمدی‌نژاد افراد زیادی در همه سطوح مدیریت برکنار شدند و افراد کم‌آشنا به مسائل کشور سر کار آمدند و هرکس که به نوعی به دولت اصلاحات و دولت سازندگی وابسته بود، برکنار شد. این عمل در واقع به هدر دادن سرمایه‌ای است که در طول سال‌ها به دست آمده است و دولت یازدهم باید احیای سرمایه انسانی را مدنظر قرار دهد.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه "حلقه مدیریت کشور یک الیگارشی بسته نیست"، خاطرنشان کرد:‌ در طول سالیان، مدیران مختلفی پرورش یافته‌اند و کار کرده‌اند و به تدریج جای خود را به مدیران جدید داده‌اند. کادر مدیریت کشور بسته نبود و تغییر تدریجی در مدیریت کشور در طول سالیان گذشته ایجاد شده بود؛ البته ثبات مدیریت هم یک اصل در مدیریت است. ما در طول هشت سال گذشته شاهد تغییرات مدیریتی زیادی بوده‌ایم که مطلوب نیست.

وزیر پیشین آموزش و پرورش در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به اینکه "خودشیفتگی و خودمحوری در نگاه مدیران در هشت سال اخیر دیده می‌شد"، خاطرنشان کرد: در رأس دولت قبل، اعتقاد به برنامه‌ریزی احساس نمی‌شد؛ چنانکه بودجه سالانه کشور همواره با تأخیر به مجلس می‌آمد.

حاجی ادامه داد: این احتمال وجود دارد که این نگاه به جامعه مدیریتی کشور نفوذ کرده باشد و باید جلوی آن را گرفت. در واقع انحلال سازمان مدیریت که تنها سازمان گسترده تخصصی مدیریتی و برنامه‌ریزی بود، ناشی از بی‌اعتنایی به عملکرد مبتنی بر برنامه است.

وی همچنین با بیان اینکه "کم‌اعتنایی به قانون در مدیران هشت سال گذشته دیده می‌شد"، اظهار کرد: قانون آنجایی احترام داشت که به خواست آقایان بود اما هنگامی که مجلس قانونی تصویب می‌کرد که دولت با آن مخالف بود، به آن بی‌اعتنایی می‌شد و حتی آن را اجرا نمی‌کردند. من امیدوارم بی‌اعتنایی به قانون، به فرهنگی در جامعه تبدیل نشده باشد.

بی‌اعتنایی مدیران ارشد به قانون، به دستگاه‌های اجرایی جرأت قانون‌شکنی می‌دهد
وزیر پیشین آموزش و پرورش در ادامه افزود: بی‌اعتنایی مدیران ارشد کشور به قانون موجب می‌شد که دستگاه‌های اجرایی جرأت قانون‌شکنی پیدا کنند. دولت جدید باید آنچنان مصمم و جدی قوانین را اجرا کند که رفتارهای گذشته اصلاح شود و جامعه بپذیرد که همه امور بصورت قانونی انجام می‌گیرد و قانون غلط نیز از طریق مجاری قانونی اصلاح می‌شود.

به گفته وی، اگر مسئول اجرایی کشور با اِشکال قانونی برخورد کرد، باید تذکر دهد تا آن قانون از طریق نهادهای مسئول و مجاری قانونی اصلاح شود نه اینکه آن را ابلاغ نکند.

حاجی همچنین با بیان اینکه "نگاه مدیران به بیت‌المال نباید به مثابه «پول توجیبی» باشد"، خاطرنشان کرد: گزارش‌های تفریغ بودجه که هر سال ارائه می‌شد ده‌ها و صدها مورد تخلف را گزارش می‌داد. وقتی کسی خود تصویب می‌کند که شانزده میلیارد تومان به دانشگاهش اختصاص یابد، این یعنی به بیت‌المال نگاه تام‌الاختیار دارد. در این کشور حدود 300 دانشگاه غیردولتی تاسیس شده است ولی هزینه خود را از دولت تأمین نکرده‌اند.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب افزود: این نحوه تصمیم‌گیری برای جامعه بدآموزی دارد. دولت یازدهم باید در هزینه کردن دقت کند تا این رفتارها اصلاح شود.

امیدواری و خوش‌بینی نسبت به آینده بسیار زیاد است
وزیر آموزش و پرورش دولت اصلاحات در ارزیابی خود از عملکرد دولت یازدهم نیز گفت: دولت وعده داده در 100 روز اول اقداماتی انجام دهد و باید منتظر گزارش دولت بود، اما آنچه محسوس است این است که امیدواری و خوش‌بینی نسبت به آینده بسیار زیاد است. امروز شاهدیم که قیمت ارز و طلا کاهش یافته و این کاهش قیمت بر روی سایر اجناس هم تاثیرگذار خواهد بود. در کل باید گفت در حوزه اقتصادی تا اینجا قدم‌های امیدبخشی برداشته شده است.

حاجی در مورد انتخاب مدیران کشور در دوره جدید نیز گفت: در انتخاب مدیران، رییس‌جمهور ثابت کرد که بر مشی اعتدال پایبند است و انتخاب‌های شایسته‌ای انجام داد و در نتیجه مدیرانی انتخاب شدند که عشق به کشور، ‌انگیزه برای خدمت و توانایی در مدیریت دارند و به مشی اعتدال پایبند بوده‌اند.

وی در ادامه اظهار کرد: در حوزه دیپلماسی، دولت نسبت به سایر بخش‌ها پیشرفت بیشتری داشته است. بخشی از آثار مثبت اقتصادی نیز متأثر از تحرکات دیپلماسی دولت است. از این دولت باید انتظار موفقیت‌های زیادی در حوزه دیپلماسی داشت. البته صحبت‌های رهبری در جمع فرماندهان سپاه و تاکید ایشان بر نرمش قهرمانانه زمینه را برای توفیق بیشتر دولت فراهم کرد و ان‌شاءالله دولت یازدهم با پشتوانه این نظریه راهبردی بتواند در عرصه بین‌الملل منافع ملی را تأمین کند.

سخنان سنجیده و دقیق رییس‌جمهور، امیدواری زیادی برای حل مسائل ایران و آمریکا ایجاد کرد
حاجی درباره سفر رئیس‌جمهور به نیویورک و شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل نیز گفت: تا آنجا که من از خبرها دریافت کردم، سخنان ایشان در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل و نیز مصاحبه‌های مختلف، بسیار سنجیده و دقیق بوده و امیدواری زیادی برای حل مسائل دو کشور ایران و آمریکا ایجاد کرده است که ما انعکاس آن را در بازار سکه و ارز مشاهده کردیم.

وی اضافه کرد: همچنین اجلاس وزرای خارجه ایران و کشورهای 1+5 و سایر مذاکرات را در چارچوب استراتژی عزت، حکمت و مصلحت می‌دانم و معتقدم مذاکره، ابزار و روشی برای احقاق حقوق و تأمین نظر ملت است. به نظر من این دولت قدرت و توان آن را دارد که در مذاکرات به پشتوانه منطق قوی، تعاملی سازنده با دنیا را سامان دهد. دولت قدم اول را در این راستا محکم و منطقی برداشته و امیدواری زیادی برای کاهش دشمنی‌ها ایجاد کرده است.

نگران نیستم که در این دولت، فرهنگ قربانی اقتصاد و دیپلماسی شود
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در ادامه این گفت‌وگو، با بیان اینکه "نگران نیستم که در این دولت، فرهنگ قربانی اقتصاد و دیپلماسی شود"، تصریح کرد: این باور را دارم که بهبود وضعیت معیشت روزمره، مهم‌ترین نیاز مردم است. بهبود این وضعیت به بهبود حوزه روابط بین‌الملل هم مربوط است. بسیاری از مشکلات اقتصادی امروز کشور ناشی از ناکارآمدی مدیریت قبلی و رابطه با نظام بین‌الملل بوده است.

حاجی اضافه کرد: اگر قرار باشد اتفاقی در معیشت مردم بیفتد، هم باید در صنعت و تجارت رونق رخ دهد و هم مناسبات خارجی تغییر مثبتی بیابد. دولت در کوتاه‌مدت باید حل معضلات معیشتی مردم را مدنظر قرار دهد.

در مجلس، به توانایی تخصصی وزرای پیشنهادی آموزش و پرورش و علوم توجه نشد
وی یادآور شد: مجلس در دوره بررسی رای اعتماد به وزرای پیشنهادی دولت حساسیتی به حوزه فرهنگی و آموزشی کشور نشان داد. باید بگویم که به دیدگاه‌های نمایندگان اصولگرای مجلس که اکنون اکثریت را در اختیار دارند، خدشه‌هایی وارد است که البته آنها به دلیل داشتن اکثریت در مجلس تلاش می‌کنند دیدگاه‌هایشان را عملی کنند اما مشکل این است که به نظر می‌رسد آنها از واقعیات جامعه دورند و گاه برای تصمیم‌گیری درباره وزرای پیشنهادی حوزه آموزش مشکل دارند.

حاجی همچنین گفت: در زمان بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی ما شاهد بودیم مجلس به توانایی فرهنگی، آموزشی و تخصصی وزرای پیشنهادی آموزش و پرورش و وزارت علوم توجه نکرد و فقط آنها به دنبال این بودند که این وزرا در سال 88 کجا بوده‌اند و چه کردند.وزیر آموزش و پرورش دولت اصلاحات در ادامه با بیان اینکه "من دولت را مصمم می‌بینم که در حوزه فرهنگی کار جدی انجام دهد"، افزود: اکنون ما می‌بینیم که انتخاب‌های آقای جنتی انتخاب‌های بسیار خوبی بوده است و چهره‌هایی اکنون سر کار آمده‌اند که می‌توانند اهالی فرهنگ را امیدوار کنند.

نگاه امنیتی، کار جمعی را با مشکل جدی مواجه کرده است
حاجی در بخش دیگری از صحبتهای خود، به مساله تحزب در کشور اشاره کرد و با بیان اینکه "تحزب در کشور ما عمق واقعی خود را پیدا نکرده و کار جمعی تحت تأثیر تصمیمات فردی است"، تصریح کرد: ما احزاب و تشکل‌های مردم‌نهاد متعددی در کشور داریم ولی هیچگاه نگاه دولتمردان به آنها مثبت و حمایت‌کننده نبوده است. نگاه امنیتی که گاه در حد افراط وجود دارد، کار جمعی را با مشکل جدی مواجه کرده است.

وی با بیان اینکه "بوروکراسی ناکارآمد و بدبینی مفرط، موجب ایجاد مشکل در کار جمعی شده است"، تصریح کرد: کار جمعی یک کار مردمی است و ربطی به دولت ندارد و اگر خلافی در کار جمعی اتفاق افتاد متولیان قانونی باید آن را بررسی کنند اما نباید در حرکت قانونی و طبیعی این تشکل‌ها موانع ایجاد کرد.

بین وزارت کشور و احزاب اعتماد متقابل شکل بگیرد
وزیر پیشین تعاون در ادامه گفت: نتیجه نگاه منفی به این تشکل‌ها این است که مردم فکر می‌کنند عوامل حاکمیتی آنها را قبول ندارند، پس اعتماد بین دو طرف ایجاد نمی‌شود و تا زمانی که نگاه‌ها اینگونه باشد، نباید امیدوار بود که احزاب توسعه یابند. نگاه‌ها باید اینگونه اصلاح شود که فعالان جامعه مدنی انسان‌های فرهیخته و از خودگذشته‌ای هستند که برای کشور خود کار می‌کنند و البته ممکن است در کنار چند عمل درست، یک کار اشتباه هم داشته باشند.

وی با حمایت از مواضع وزیر کشور مبنی بر اینکه احزاب باید توسعه یابند، خاطرنشان کرد: باید در عمل این مواضع به اثبات برسد و اولین قدم در این مسیر، این است که احزابی که دچار مشکل شده‌اند بتوانند فعالیت خود را آغاز کند و یک روند تعاملی مبتنی بر اعتماد متقابل شکل بگیرد، یعنی هم وزیر کشور التزام خود را به قانون در عمل نشان دهد و هم احزاب به قانون پایبند باشند و در واقع قانون فصل‌الخطاب باشد نه زور، قدرت و موقعیت.

حق اعتراض مردم، در تدوین منشور حقوق شهروندی مدنظر قرار بگیرد
حاجی همچنین با اعلام حمایت از طرح تدوین منشور حقوق شهروندی در دولت، اظهار کرد: پیشنهادم این است که در این منشور، فرمان هشت ماده‌ای امام(ره) پایه اصلی باشد؛ البته شبیه این فرمان را رهبری نیز ابلاغ کرده‌اند و قوه قضاییه هم بر اساس آن بخشنامه‌هایی صادر کرد که می‌تواد مبنای خوبی برای این منشور باشد، اما علاوه بر آن، باید حق اعتراض مردم نیز در این منشور در نظر گرفته شود.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب افزود: مردم باید حق داشته باشند که با رعایت قانون، به سیاستی اعتراض مسالمت‌آمیز و انتقاد داشته باشند و این انتقاد در رسانه‌ها درج شود. درست است که انتقاد باید سازنده باشد ولی به نظر من انتقاد فی‌نفسه سازنده است، هرچند کینه‌ورزانه باشد.

وی همچنین گفت: من به یاد ندارم که دستگاه‌های مربوطه از حق اعتراض دسته‌جمعی حمایت کرده باشند و اجازه این اعتراض را به افراد بدهند. در دوره مسئولیت من، معلمان به دلیل کمبود درآمد تجمع‌های اعتراضی مختلفی برگزار می‌کردند که مجوز نداشت؛ بنابراین همه متخلف محسوب می‌شدند. چرا ما باید کاری کنیم که تخلف صورت بگیرد؟ دادن مجوز برای اعتراض و انتقاد موجب می‌شود که برنامه‌ریزی برای اعتراض، مخفیانه انجام نشود و تخلف صورت نگیرد؛ البته با نظم و انضباطی که اعمال می‌شود جلوی نفوذ عوامل ناشناخته و مغرض و مسأله‌ساز هم گرفته شود.

فردمحوری می‌تواند به اصلاح‌طلبان آسیب برساند
وزیر آموزش و پرورش دولت اصلاحات در ادامه گفت‌وگو ، در مورد فعالیت اصلاح‌طلبان اظهار کرد: اصلاح‌طلبان بخشی از مردم هستند و همه مردم می‌توانند فعالیت سیاسی داشته باشند اما فعالیت زمانی می‌تواند موثر باشد که در قالب نهادها و سازمان‌های شناسنامه‌دار اتفاق بیفتد.

حاجی با بیان اینکه "اصلاح‌طلبی یک طیف وسیع را در بر می‌گیرد که با محوریت یک فرد می‌توانند در کنار هم قرار بگیرند"، خاطرنشان کرد: فردمحوری می‌تواند به اصلاح‌طلبان آسیب برساند. پیشنهاد من این است که اصلاح‌طلبان در قالب تشکل‌های رسمی و قانونی خود را تعریف کنند و در ذیل مرامنامه خود با یکدیگر تعامل داشته باشند و در زمان انتخابات با یکدیگر کار مشترک انجام دهند. آنها می‌توانند در زمان انتخابات برنامه مشترکی داشته باشند.

به گفته وی، در شرایط فعلی یک فرد باید برای همه تصمیم بگیرد؛ بنابراین ضمانت اجرایی نیز برای این تصمیم وجود ندارد.

حاجی در همین رابطه گفت: دامنه اصلاح‌طلبی گسترده است و سلیقه‌ها هم داخل آن همسان نیست؛ بنابراین تشکل‌های اصلاح‌طلب باید در ذیل منشور اصلاحات که در گذشته توسط آقای خاتمی تدوین و اعلام شده است سامان پیدا کنند و انسجام یابند تا در آینده، این انسجام موجب ایجاد یک اتحادیه یا جبهه شود.

به حزب فراگیر اعتقاد ندارم
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در ادامه با اشاره به اینکه "به حزب فراگیر اعتقاد ندارم"، خاطرنشان کرد: یک حزب فراگیر شبیه حزب رستاخیز زمان محمدرضا پهلوی می‌شود. احزاب باید جداگانه با تعریف مواضع خود شکل پیدا کنند و در کار فراگیری مثل انتخابات، جبهه‌ای برای کار مشترک تشکیل بدهند.

اصلاح‌طلبان حتماً باید برای انتخابات مجلس برنامه منسجمی داشته باشند
وی در پایان با بیان اینکه "حزب احتمالی محمدرضا عارف، به این شکل یک حزب فراگیر نخواهد بود و حزبی در کنار سایر احزاب اصلاح‌طلب خواهد بود"، خاطرنشان کرد: اصلاح‌طلبان حتماً باید برای انتخابات مجلس برنامه منسجمی داشته باشند.