امید

به گزارش امید به نقل از نامه ،با توجه به همین موضوع در گفت‌وگو با محمد جواد حق‌شناس، رئیس جبهه اصلاحات و عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی به بررسی آینده احزاب اصلاح طلب و شکل گیری جبهه اصلاحات نشسته‌ایم.

* شما به عنوان رئیس جبهه اصلاحات، برنامه‌ احزاب اصلاح طلب در  دولت یازدهم به ویژه برای انتخابات مجلس دهم را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

جریان اصلاح طلبی، همانطور که نشان داده است جریانی زنده، فعال و در راستای ایده‌ها و اهدافی چون، حفظ وحدت ملی، تمامیت ارضی و اجرای قانون اساسی در تمامی ابعاد آن و توجه به خواسته‌ها و حقوق مردم و در حوزه بین الملل و توجه به ایجاد یک همزیستی مسالمت آمیز، مبتنی بر احترام متقابل با کشورها و احترام به صلح بوده  است. در این راستا، درون جریان اصلاح طلبی ما شاهد حضور احزاب، نسبتا گسترده‌ای هستیم که توانسته‌اند با گرفتن پروانه از کمیسیون ماده 10 احزاب، فعالیت خود را آغاز کرده و در این مسیر گام برداشته‌اند.

مروری بر روند فعالیت سیاسی در 16 سال گذشته نشان می‌دهد که با دو دوره متفاوت روبرو هستیم. دوره هشت ساله اصلاحات که فضای برای فعالیت‌های سیاسی و رقابت‌های میان احزاب و گروه‌هاست. فضای باز توام با حمایت رسمی و همه جانبه قوه مجریه از احزاب و گروه‌های سیاسی و  شاید بتوان گفت دوران بالندگی احزاب  را در درون آن شاهد هستیم و در دوره بعد از آن که دوره ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد است. در آن فضا به شدت برای احزاب سیاسی، با مشکلات جدی روبرو  و دچار سختی های کارکردی شد.

در آن زمان شاهد  کاهش فعالیت این گروه‌ها بودیم از آنجایی که دولت، خودش را برآمده از احزاب نمی دانست و حتی نگاهی مثبت به فعالیت احزاب نداشت و با اتخاذ سیاست هایی مانند عدم حمایت از احزاب و قطع قانون پرداخت یارانه به احزاب و همینطور برخورد با آنان، از طریق پیگیری برای انحلال برخی از احزاب، سعی در مقابل با این جریان‌ها را داشت. در این هشت ساله هم علی رغم تمام این مشکلات  شاهد این بودیم که جریان‌های اصلاح طلب و احزابی که در این مجموعه حضور داشتند با تمام سختی ها تلاش خود را به کار بستند که بتوانند به یک ارتباط مناسب و دقیق میان مردم و حاکمیت، بازی کنند.

در فضای انتخاباتی سال 92، فرصتی فراهم شد تا احزاب بتوانند دیدگاه های خود را از طریق اعتماد به صندوق‌های رای و تغییری که از این انتخاب ایجاد می‌شود نشان دهند و نشان دادند که دارای پتانسیل مناسبی در میان مردم و در داخل جامعه ایرانی دارند.

ایجاد این فضا طبیعتا بار و مسئولیت بیشتری را برای احزاب به دنبال دارد و ما امیدواریم که بتوانیم در فضای جدیدی که شکل گرفته است و به خصوص تعاملات مثبتی که در حوزه سیاست خارجی میان ایران و کشورهای غربی فراهم شده است انتظار می‌رود که در حوزه سیاست داخلی هم این گشایش فراهم شود و ما شاهد شکل گیری فعالیت دوباره احزاب در کشور باشیم.  احزاب هم به خصوص، جبهه اصلاح طلبی هم با این  نگاه جلساتی تشکیل داده است که بتواند با فعال کردن کمیته‌های زیر مجموعه خود به خصوص در 6 ماه دوم سال جاری بتواند در این مسیر حرکت کند.

*این روزها بحث شکل گیری احزاب فراگیر در کشور در دو جریان سیاسی اصولگرا و اصلاح طلب، به صورت جدی مطرح شده است. نظر جبهه اصلاحات، نسبت به این احزاب فراگیر چیست و آینده آن را چگونه پیش بینی می‌کند؟

یکی از مشکلاتی که در کشور وجود دارد تعدد احزاب است.در هیچ کجای دنیا ما شاهد چنین روندی در حوزه احزاب نیستیم و منطق ماجرا حکم می‌کند که آرام آرام از میان بیش از 200 حزبی که پروانه گرفته‌اند ما به سمت، تقویت، گسترش و شکل گیری احزاب بزرگی باشیم که با استاندارهای بین المللی همخوانی داشته باشد که به نظر می‌رسد احزاب فراگیر عنوان مناسبی برای چنین احزابی باشد.

جبهه اصلاحات از شکل گیری، احزاب فراگیر حمایت می‌کند.به نظر می‌رسد که هم جریان اصول گرا و هم جریان اصلاح طلب و هم جریان اعتدل گرا و هرکدام با یک یا دو شاخه این امکان را داشته باشند بتوانند احزابی سراسری فراگیر و گسترده و متناسب و منطبق با استانداردهای بین المللی را سامان دهند. حزبی که بتواند ارگان داشته باشد، حزبی که در حد حداقل دو سوم استانهای کشور فعالیت داشته باشد، حزبی که حداقل ده نماینده را راهی مجلس شورای اسلامی کند  و یا احزابی که در حوزه های مختلفی مانند حوزه های زنان، جوانان، دانشجویان، کارگران، بازرگانان و حزوه های متفاوت دارای نفوذ باشد. اینها از حداقل هایی است که به عنوان یک استاندارد لازم برای احزاب مورد انتظار است و تعریف شده است.

جناب آقای عارف به عنوان یکی از اصلاح طلبان مطرح در کشور  پتانسیل این را دارند که بتوانند این حزب را شکل بدهند و البته راه دیگری هم وجود دارد که این احزاب پروانه گرفته و کوچک با ادغام خود به سمت شکل دادن به یک حزب فراگیر هم حرکت کنند.

*اتکای بیش از حد احزاب ایرانی به افراد، را می‌شود یکی از نقاط ضعف احزاب ایرانی دانست. آیا احزاب فراگیر پس از شکل گیری باید همچنان تحت تاثیر شخصیت‌های سیاسی باشند و یا به صورت سازمانی اداره شوند؟

وجود افراد بزرگ در احزاب نقطه ضعف احزاب نیست بلکه نقطه قوت آنان است. اما اگر در یک حزب فقط یک نقطه قوت داشته باشد و آنهم وجود افراد بزرگ باشد این ضعف است.  در کنار این افراد باید سازمان، تشکیلات، آموزش، مشورت و آرا حزبی  وجود داشته باشد که از شاخص های دیگر فعالیت حزبی هستند.

ما اگر بتوانیم از نام های بزرگ که  مورد اعتماد مردم هستند استفاده بهینه ببریم کمکی است به کار تحزب در کشور، اما اگر بخواهد حزب فدای این نام‌های بزرگ شود و در مقابل این نام‌ها ضعیف و نادیده گرفته شود ارزش های حزبی طبیعتا دچار مشکل خواهد شد.

*آقایان هاشمی، خاتمی و ناطق نوری چه نقشی را می‌توانند در آینده جریان اصلاحات بازی کنند؟

نام‌هایی مثل هاشمی، خاتمی ناطق نوری و سید حسن خمینی امروز از سرمایه های بزرگ اجتماعی  ما در کشور هستند و طبیعی است که این سرمایه‌ها می تواند به کار بیاید و قابل استفاده است و باید بیش از بیش این سرمایه ها برای تامین حقوق ملت و پیشگیری از یک جانبه گرایی از عرصه سیاست و افراط گرایی در عرصه سیاست استفاده کنیم این آقایان نمادی از این  تفکرات هستند و ما باید آنان  مورد توجه بیشتر قرار دهیم.

*علت حملات اخیر به هاشمی و خاتمی هم توجه به همین معنا ست؟

طبیعی است که نگاه افراط گرایی که در هشت سال گذشته بر مقدرات کشور حاکم بوده است و عادت به شنیدن صدای غیر از صدای خود نداشته است و هر صدایی را صدای باطل قلمداد کرده است و جز صدای خودش را صدای حق نمی دانسته است، طبیعتا روزهای سختی را سپری می کند و چنین حملاتی کاملا قابل درک و پیش بینی است.