امید

«بهش مي‌گم آخه فاطمه، دختر، اقلا به خودت رحم كن، ديگه حامله نشو، 30 سالت نشده هفت تا از بچه‌هات سقط شدن، گريه مي‌كنه و مي‌گه من بچه دوست دارم، من بچه مي‌خوام.» «مي‌گفت نبايد به بچه‌‌ات شير بدي، مي‌گفت به بچه خودت، عزيزت، تيكه جونت نبايد شير بدي، شيرت سم داره، شيرت مسمومه»، «ما هميشه سردرد داريم، هميشه شبا استامينوفن مي‌خوريم، هميشه بي‌حاليم، خون توي جونمون نمونده، هموني هم كه هست مسمومه.» «نخل‌تقي» مدفن روياهاي مادراني است كه كودكان‌شان را از دست مي‌دهند، مادراني كه نفس‌تنگي دارند، كسي از آنها خون نمي‌گيرد و زير سايه بلند فلرهاي «شركت»، حالا 10 سالي مي‌شود كه تمام آلودگي‌ها را در پوست و گوشت خود ذخيره كرده‌اند. خانم سالمي و خانم شاطر، يكي اهل نخل‌تقي و ديگري عسلويه، حالا كه نقش آلودگي در افزايش سقط جنين به صحبت‌هاي استاندار بوشهر راه يافته است، پشت تلفن از زناني مي‌گويند كه آلودگي، نفس آنها را تنگ، خون آنها را آلوده، شيرشان را مسموم به سرب و زندگي را از كودكان‌شان گرفته و از اين زنان، فعالان اجتماعي ساخته است. «كيك و آبميوه دادن با فرم اطلاعات، داشتن سرم وصل مي‌كردن كه پرسيدم كجا بنويسم عسلويه، تا اسم عسلويه اومد سرم رو از دستم كشيدن بيرون، گفتن عسلويه؟ كيك و آبميوه براي خودت اما نمي‌توني خون بدي.» خانم سالمي حالا 40 سال را هم رد كرده است، «زوج نكرده است» چون حرف مي‌زند، مثل ساير زناني كه حالا «حرف مي‌زنند» از آلودگي كه از هوا و آب و خاك سرشان مي‌بارد حرف مي‌زنند. خانم سالمي جزو آن دسته از زنان نخل‌تقي است كه آلودگي سنگين از او يك فعال اجتماعي ساخته است، طي اين ده سالي كه فلرهاي شركت بالا رفته‌اند، او از صفر شروع كرده و حالا يك قدم تا گرفتن ديپلم فاصله دارد. ماهي چند روز سفر و اقامت در شيراز بود كه خانم سالمي را از آلودگي خونش آگاه كرد. كسي به آنها نگفته بود كه از مردم نخل‌تقي و عسلويه خون نمي‌گيرند، كسي نگفته بود كه آن‌قدر سرب و روي و مس در خون‌شان رسوب كرده است كه اگر هم كسي بخواهد اهداي خون كند، از همان خون فقط در منطقه استفاده مي‌شود. آن روزي كه خانم سالمي براي اهداي خون به يكي از مراكز اهداي خون شيراز رفته بود، به او گفته بودند كه اقلا بايد 20 روز را خارج از عسلويه سپري كرده باشد كه بتواند خون اهدا كند. اما داستان فقط اهداي خون نبود، كافي بود يك شب را خارج از نخل‌تقي بخوابد، آن وقت مي‌توانست با خيال راحت قرص‌هايش را كنار بگذارد، ديگر خبري از سردرد نبود: «اينجا هيچ آدم سالمي پيدا نمي‌شود، يك خانواده چهارتا سرطاني داره، يكي بچش افتاده، يكي غده تو سرش داره نمي‌دونه چيه، همه هم كم‌خوني دارن، همه خسته و بي‌حالن، بچه‌ها خنگ، زنا نازا، مردا بيكار.» به دنيا آوردن نوزاد سالم در نخل‌تقي حالا ديگر به معجزه مي‌ماند، از هفته سوم حاملگي، انواع تزريق‌هاي تقويتي براي مادر تجويز مي‌شود تا بتواند در اين 9 ماه نوزاد را سالم در شكم نگه دارد. «دو سال پيش دختر برادرم سقط كرد، بچه چهار ماهه بود. برديم شيراز پيش دكتر، دكتر معاينه كرد و گفت هيچي نيست و خودش سقط شد، پرسيد اهل كجايي، گفتيم عسلويه، گفت هيچيش نيست اما شايد ديگه بچش نشه.» اين تنها سقط‌جنيني نيست كه در قبال آن، پاسخ پزشك‌ها به دو كلمه ختم مي‌شود: «هيچيش نيست.» خانم سالمي اما از اين دو كلمه بيزار است، از اينكه پزشكان اجازه ندارند كه به مادران بگويند به دليل آلودگي يا نازا شده‌اند، يا در شرف نازايي هستند، از اينكه سقط‌شدن نوزادان را به كمرشل زنان و بلند كردن اجسام سنگين نسبت مي‌دهند، او مي‌گويد: «ما توي چشم‌هاي خودمون مي‌بينيم كه همه اينا به خاطر آلودگيه، اونا توي چشماي ما نگاه مي‌كنن و نمي‌گن.» اين داستان كمي درمورد شير دادن به نوزادان متفاوت است، خانم سالمي مي‌گويد كه عموما به بعضي از مادران توصيه مي‌شود كه به نوزادان خود شير ندهند و در پاسخ، صرفا مي‌گويند كه شير شما آلوده است: «بچه چند روزه يكي از همسايه‌ها چند روزي اسهال بود و اسهالش بند نمي‌اومد، با هزار بدبختي برديم شيراز، دكتر گفت ديگه شير نده، شيرت سمي‌يه.» خون نمي‌گيرند، مي‌دانند كه خون‌ها آلوده هستند، اما نمي‌بينند كه در جاده ويژه و كنار فلرهاي شركت، گوگرد پخش زمين است، كافي است بادي بزند تا گوگردها در هوا جولان بدهند، آن وقت حتي اگر پنجره‌هاي دوجداره هم محكم بسته شوند، باز هم بوي گوگرد راهي براي ورود پيدا مي‌كند، خانم سالمي مي‌گويد: «ما پنج دقيقه هم جرات قدم‌ زدن اون اطراف نداريم، نفسمون مي‌گيره، هر چي هست از اين انبار گوگرد پشت نخل‌تقيه.» وقتي كه باد نباشد، خانم سالمي مي‌تواند با خيال راحت چادر عربي‌اش را به سر كند و به زنان در و همسايه سر بزند و جوياي احوال بيماران خانه‌ها شود، سرطان روده وخيم، سرطان خرچنگي از انتهاي تاريك آب‌هاي آلوده تا گوشت و استخوان مردم خزيده است و حالا اين خرچنگ بيشترين تلفات سرطاني را از مردم نخل‌تقي مي‌گيرد. سرطان كم نيست، سرطان سينه، سرطان پروستات، سرطان خوني، سرطان و سرطان و سرطان: «اين شركت زندگي ما رو نابود كرده، اگه يك‌درصد هم براي بچه‌هاي ما شغل داشت ما خفه مي‌شديم، يكي از بچه‌هاي برادرم ليسانس نقشه‌كشي دارد و روي موتور مسافركشي مي‌كنه، اون يكي كه ليسانس طراحي داخلي داره توي خونه خوابيده.»