امید

مذاکرات ایران و 1+5 پس از 12 سال پر فراز و نشیب از آغاز مناقشه اتمی که به وضع تحریم های متعدد علیه ایران منجر شده بود به نتیجه رسید و طرفین در وین به توافق نهایی دست یافتند.

حسن روحانی رئیس جمهور در زمان انتخابات وعده داد بود با احقاق حقوق حقه ایران در مساله هسته ای این مناقشه طولانی را حل کند.

ایران و 1+5 از حدود دو سال قبل با روی کار آمدن دولت جدید در ایران مذاکرات جدیدی را برای پایان بخشیدن به پرونده هسته ای ایران آغاز کردند که در فاز نخست به توافق ژنو انجامید تا به مدت بیش از یک سال ایران برخی محدودیت ها را بپذیرد و در عوض طرفین اروپایی بخشی از دارایی های ایران را از تحریم خارج کنند.

تا کنون تمام منابع رسانه‌‌‌ای از به نتیجه رسیدن مذاکرات خبر داده‌اند و با توجه به اعلام فضای کاملا مثبت وین و همه در انتظار شنیدن خبرهای خوش هستند. همچنین با توجه به آماده شدن محل ساختمان سازمان ملل در اتریش به نظر می رسد توافق هسته‌ای به دست آمده باشد و تا ساعاتی دیگر انتظاری طولانی به پایان می‌رسد.

یک منبع رسانه‌ای آلمانی می‌گوید به نظر می‌رسد تلاش‌های مذاکره‌کنندگان در نهاین نتیجه داده است و جهان در انتظار شنیدن خبری بزرگ است.

این منبع رسانه‌ای همچنین گفت: این دور از مذاکرات سخت و فشرده بود اما در نهایت به پایان طولانی خود نزدیک شده است.

خلاصه و برجسته ترین محورهای جمع بندی مذاکرات به این شرح است:

جمهوری اسلامی ایران و دولت های عضو گروه 1+5 (شامل آمریکا، آلمان, انگلیس، چین، فرانسه و روسیه )همراه با نماینده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپایی) پس از 22 ماه مذاکره سخت و فشرده، سرانجام در روز 23 تیر 1394 برای رفع سوء تفاهم ها در مورد برنامه صلح آمیز هسته ای جمهوری اسلامی ایران و همزمان لغو تحریم های ظالمانه علیه ملت ایران تفاهم نمودند. در نتیجه این تفاهم که با رعایت چارچوب ها، دستورالعمل ها و خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران تدوین گردیده است، دستاوردهای زیر در حوزه هسته ای و لغو تحریم ها حاصل گردید.

مولفه هایی که در پی خواهند آمد خلاصه ای از برنامه جامع اقدام مشترک بین ایران و 1+5 می باشد که در تاریخ 23تیر 1394  بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای 1+5 مورد توافق واقع گردید. در نتیجه این  برجام:
-         قدرت های جهانی  برنامه هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخته و اعمال حقوق هسته ای ملت ایران را در چارچوب معاهدات بین المللی محترم می شمارند؛
-         برنامه هسته ای ایران که با قلب حقایق و به ناحق به عنوان تهدیدی برای صلح و امنیت بین المللی معرفی شده بود، اکنون به موضوعی برای همکاری بین المللی با سایر کشورها در قالب استانداردهای بین المللی تبدیل می گردد؛
-         ایران به عنوان یک قدرت دارای فناوری هسته ای و برخوردار از برنامه هسته ای صلح آمیز، از جمله چرخه کامل سوخت و غنی سازی، توسط سازمان ملل متحد مورد شناسایی قرار می گیرد؛
- قطعنامه­‌های تحریمی ناعادلانه شورای امنیت سازمان ملل متحد، شامل کلیه تحریم‌های اقتصادی و مالی تحمیل شده علیه کشورمان، در قالب یک چارچوب مورد تفاهم و از طریق صدور یک قطعنامه جدید به یکباره لغو خواهند شد؛
- با صدور قطعنامه جدید ذیل ماده 25 منشور ملل متحد، ضمن اشاره به ماده 41 منشور صرفاً در بندهای مربوط به لغو تحریم های گذشته، تحول ماهوی در نحوه برخورد شورای امنیت با ایران ایجاد خواهد شد؛
-          همه تاسیسات و مراکز هسته ای ایران به کار خود ادامه خواهند داد. بر خلاف خواسته های اولیه طرف مقابل، هیچ کدام نه برچیده می شوند نه تعطیل؛

-         سیاست جلوگیری از غنی سازی ایران شکست خورد؛ برنامه غنی­سازی ایران ادامه خواهد یافت؛
-         زیرساخت هسته ای ایران حفظ خواهد شد. هیچ سانتریفیوژی از بین نخواهد رفت و کار تحقیق و توسعه بر روی کلیه سانتریفیوژهای کلیدی و پیشرفته ایران از جمله IR-4، IR-5،IR-6  و IR-8ادامه می یابد؛

-         راکتور آب سنگین اراک  به عنوان یک راکتور آب سنگین باقی  مانده و ضمن مدرن سازی و اضافه کردن قابلیت­ها، آزمایشگاه ها و تاسیسات جدید به آن با همکاری صاحبان پیشرفته ترین و امن ترین فن آوری های روز جهانی، خواسته های اولیه برای برچیده شدن یا تبدیل آن به راکتور آب سبک به کنار گذاشته شده اند؛
-         ایران به عنوان یک تولید کننده محصولات هسته ای، به خصوص دو محصول راهبردی "اورانیوم غنی شده" و "آب سنگین"، وارد بازارهای جهانی خواهد شد و تحریم ها و محدودیت ها علیه صادرات و واردات مواد هسته ای – که بعضا 35 سال در جریان بود -- بی تاثیر می گردد؛
-          تحریم های اقتصادی و مالی در حوزه های بانکی، مالی، نفتی، گازی، پتروشیمی، تجاری، بیمه، حمل و نقل وضع شده توسط اتحادیه اروپایی و آمریکا که به بهانه برنامه هسته ای ایران وضع شده است، در ابتدای اجرای توافق به طور یک جا لغو می شوند؛
-         الزام بر ممنوعیت فعالیت موشکی کشورمان از جمله در حوزه موشک های بالیستیک به محدودیت هایی در حوزه موشک های طراحی شده برای سلاح هسته ای که جمهوری اسلامی ایران هیچگاه به دنبال آن نبوده و نخواهد بود، تبدیل خواهد شد؛
-         تحریم تسلیحاتی ایران لغو و با برخی محدودیت ها جایگزین خواهد شد، به نحوی که امکان واردات یا صادرات اقلام دفاعی به صورت موردی فراهم خواهد گردید. این محدودیت ها نیز بعد از 5 سال به طور کامل لغو خواهد شد؛
-         ممنوعیت خرید اقلام حساس با کاربرد دومنظوره لغو و تامین نیازهای ایران از طریق کمیسیون مشترک ایران و 1+5  تسهیل خواهد شد؛
-         تحریم تحصیل دانشجویان ایرانی در رشته های مرتبط با انرژی هسته ای به طور کامل لغو خواهد گردید؛
-         برای اولین بار پس از سه دهه تحریم غیرعادلانه، ممنوعیت خرید هواپیمای مسافربری مرتفع و امکان بازسازی ناوگان هوایی کشور و ارتقای ایمنی پروازها فراهم خواهد گشت؛
-         ده ها میلیارد دلار از درآمدهای ایران که طی چند سال گذشته به دلیل تحریم های ظالمانه در خارج از کشور مسدود شده است آزاد خواهد شد؛
-         بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، کشتیرانی جمهوری اسلامی، شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی نفت کش و شرکت های تابعه، ایران ایر و بسیاری از دیگر نهادها، بانک ها و موسسات کشورمان (در مجموع حدود 800 شخص حقیقی و حقوقی) از شمول تحریم ها خارج می شوند؛
-         دسترسی بیشتر ایران به حوزه‌های تجاری، فناوری، مالی و انرژی تسهیل خواهد شد؛
-         ممنوعیت یا محدودیت همکاری های اقتصادی با ایران در تمامی عرصه ها از جمله سرمایه گزاری در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، و سایر زمینه ها مرتفع خواهد شد؛
-        و بالاخره در حوزه انرژی صلح آمیز هسته ای زمینه همکاری های گسترده بین المللی با ایران در حوزه ساخت نیروگاه های جدید هسته ای، راکتورهای تحقیقاتی و پیشرفته ترین حوزه های صنعت هسته ای ایجاد می گردد.