امید

المانيتور نوشت: سقوط حلب که برای اسلامگرایان سنی ترکیه و رئیس جمهور رجب طیب اردوغان و حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) اهمیت بسیاری داشت، حس شکست و خشم را درمیان آن ها برانگیخته است و حتی تحرکاتی برای انتقام از علویان ترکیه مشاهده شده است.

  بار اصلی اتهامات ترکیه متوجه ایران است و تلاشی قابل تشخیص برای دور نگه داشتن روسیه از اتهامات و نفرت پراکنی مشاهده می شود، بدون شک این کار به این دلیل است که اردوغان و حزب عدالت و توسعه نیازمند حفظ روابط با مسکو به منظور ایجاد تعادل در روابط رو به وخامت ترکیه با غرب هستند.

واقعیت این است که آنکارا به طرز محسوسی درمورد دخالت روسیه در شکست جنگجویان شورشی در حلب سکوت کرده است. از دیگر سو ایران، به عنوان دشمن بزرگ معرفی می شود و تبلیغات علیه این کشور با رنگ و لعاب مذهبی و تاریخی به وضوح نشان دهنده تلاش ترکیه برای تحریک احساسات فرقه ای است.

این روند موجب اعتراض رسمی تهران شد، که نشان می دهد دو کشور ممکن است برای ادامه مذاکرات تازه، تنش های بیشتری را در روابط تیره و تار فعلی در پیش داشته باشند. با این وجود، بینالی ییلدریم نخست وزیر به طور مستقیم ایران را متهم نمی کند. چرا که ترکیه در حال حاضر در یک مذاکره سه جانبه با روسیه و ایران با هدف ایجاد ثبات در سوریه درگیر است.

قتل سفیر روسیه در آنکارا توسط پلیس به وضوح نشان می دهد، اسلام گرایان ترکیه چقدر از ماجرای حلب آشفته هستند. جای تعجب نیست، سفیر ایران در ترکیه پس از قتل سفیر روسیه برای تامین امنیت خود و کارکنان سفارت، تدابیر امنیتی را افزایش دهد.

آنکارا سعی در نگه داشتن کانال های گفتگوی خود با تهران دارد، اما دشوار است تصور کنیم که خشمی نسبت به ایران در مقامات دولتی و نمایندگان حزب عدالت و توسعه وجود ندارد. کان آکون تحلیلگر بنیاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آنکارا (SETAV) که نزدیک به حزب عدالت و توسعه است، در مصاحبه اخیر خود با دیلی استار می گوید: ایران بزرگترین تهدید برای آینده منطقه است. ایران شیعی با جاه طلبی های ژئوپلتیک، که با هدف برقراری مجدد امپراتوری فارسی صورت می گیرد، برای انتقامی 1500 ساله برنامه ریزی می کند تا شکست خود از اسلام سنی را جبران کند. 

یوسف کاپلان، ستون نویس طرفدار دولت می گوید که ایران به ابزار نخست غرب تبدیل شده است، که برای شکستن ستون فقرات جهان اسلام تلاش می کند ایران را به رویارویی با ترکیه ترغیب کند. 

کاپلان می گوید مسیر ایران بسیار خطرناک است و در نتیجه باید متوقف شود. او معتقد است راه برای انجام این کار جنگ و یا افتادن در دام اختلافات فرقه ای نیست بلکه با یک استراتژی هوشمندانه و طی کردن مراحل دیپلماتیک میسر است. کاپلان می گوید اگر ایران متوقف نشود، منطقه با آینده ای غیرقابل تصور و احتمالا خونین و خطرناک روبرو خواهد شد.  

ابراهیم کاراگول، ایران را به صلیبیونی که اورشلیم را اشغال كرد تشبيه می کند. او می گوید هدف تهران حفاظت از حكومت سوریه است. ایران می خواهد بر عراق و سوريه مسلط باشد و کم کم مرزهای خود را به سواحل دریای مدیترانه گسترش دهد. این ها تنها چند نمونه از مطالبی بود که در مطبوعات طرفدار دولت دولت ترکیه علیه ایران نوشته شده است.

سخنان خطرناکی از این دست توسط یک استاد دانشگاه تندروی اهل سنت به نام عبدالقادر از دانشگاه آلپ ارسلان در شرق ترکیه شنیده می شد. قبل از کنترل اسد بر حلب، عبدالقادر در پیام های توییترش آشکارا برای انتقام از علویان ترکیه، که عموزاده علویان سوریه هستند تبلیغ می کرد.

معاون نخست وزیر می گوید ما نباید طعمه چنین بازی هایی در داخل مرزهای مان شویم و برای آرام کردن درگیری های فرقه ای در داخل و خارج از مرزها اقدام کنیم. بسیاری بر این باورند که این پاسخ، واکنشی نسبتا ضعیف از سوی دولت در مواجهه با یک وضعیت خطرناک است.

برهان الدین دورن، در ستون خود در روزنامه صباح می نویسد: به منظور جلوگیری از پیشرفت بیشتر ایران و شبه نظامیان شیعه در سوریه، ترکیه باید با آمریکا و اسرائیل مذاکره کند و همچنین سیاست تاکید بر تفاوت بین منافع روسیه و ایران در سوریه را ادامه دهد. دورن همچنین معتقد است که پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، انعقاد یک توافق بین مسکو، واشنگتن و آنکارا با هدف مقابله با اهداف توسعه طلبانه ایران غیرممکن به نظر نمی رسد.