به بهانه افتتاح شعبه بنياد اميد ايرانيان در استان خراسان رضوی

روز چهارشنبه 27 فروردين‌ماه 1393 در جوار حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) شعبه بنياد اميد ايرانيان در استان خراسان رضوی افتتاح شد و قرار است تا در هفته‌ها و ماه‌های آينده شعب بنياد در ساير استان‌های کشور نيز افتتاح شوند. افتتاح شعب و مطرح شدن دوباره نام «بنياد اميد ايرانيان» اين‌بار در سطح استان‌ها را بهانه‌ای يافتم برای اينکه چند سطری در خصوص فلسفه تاسيس و فعاليت بنياد اميد ايرانيان بنويسم. البته صحبت‌های زيادی در اين خصوص انجام شده است اما در اين نوشتار هدف من بيان مساله‌ای است که نه‌تنها فلسفه‌ی وجود بنياد اميد می‌باشد بلکه فلسفه‌ی وجود و فعاليت هر نهاد سياسی، فرهنگی، اجتماعی و ... است.
به بهانه افتتاح شعبه بنياد اميد ايرانيان در استان خراسان رضوی

بابک بهادری

تحولات گوناگونی در طول تاريخ معاصر ايران اتفاق افتاده‌اند که از مهم‌ترين اين تحولات می‌توان به جنبش مشروطيت، جنبش ملی شدن صنعت نفت، انقلاب اسلامی ايران و دوم خرداد 76 اشاره کرد. اما مساله‌ای که به گونه‌ای در همه‌ی اين تحولات مشترک است، اين است که هيچکدام از اين تحولات نتوانستند آن‌طور که پيش‌بينی و هدف‌گذاری شده بود به اهداف بلند مدت‌شان که همانا تثبيت مردم‌سالاری، آزادی، استقلال و ديگر ارزش‌ها بود برسند.
از ميان مجموعه‌ی عوامل موثر در اين مساله، شايد بتوان «عدم نهادينه شدن» و «دوام‌پذير شدن» اصلاحات را مهم‌ترين عامل در اين خصوص دانست. بنابراين در هر تحول سياسی – اجتماعی آنچه که مردم به آن اعتماد می‌کنند افراد هستند و نه نهادها. با تغيير در وضعيت افراد شاخص در هر تحول، سرنوشت آن تحول نيز تغيير کرده و مسير حرکت به سمت اهداف، منحرف می‌شود.
بنابراين اگر بخواهيم نگاهی علمی به مساله‌ داشته باشيم، بايستی به سمتی حرکت کنيم که نقش «افراد» کمرنگ‌تر و نقش «نهادها» پررنگ شوند. اگر پس از دوم خرداد 76 اصلاحات نهادينه می‌شد و جامعه‌ی مدنی و نهادهای قوی ايجاد می‌شدند قطعا تغيير در وضعيت افراد نمی‌توانست ضربه‌ای به اصلاحات وارد نمايد.
بنياد اميد ايرانيان نيز يک نهاد مدنی است. شايد در حال حاضر و با توجه به مشکلات فراوانی که در دولت گذشته برای کشور ايجاد شد، نگاهی دورانديشانه به ايرانِ فردا ميزان اهميت اين نهادها را برايمان روشن سازد. اگر در خصوص آينده کشورمان احساس مسووليت می‌کنيم بايستی تلاشمان را برای نهادسازی افزايش دهيم. برای پيروزی، افق ديدمان را بازتر کنيم و با هر شکستی از ميدان خارج نشويم. انفعال و از ميدان خارج شدن، قطعا مسيری منتهی به شکست است. فعاليت سياسی، اجتماعی و فرهنگی صرفا حضور در فضای مجازی و صدور بيانيه و اطلاعيه نيست بلکه حضور فعال در صحنه و نهادينه کردن اصلاحات، راه پيروزی و رسيدن به اهداف و آرمان‌های تحول‌خواهانه است.
بنياد اميد ايرانيان، بنياد «محمدرضا عارف» نيست. بنياد اميد يک نهاد مدنی است که بايد با تلاش‌مان دوام‌پذيرش کنيم و سرنوشتش را به سرنوشت رويدادهای گذرا پيوند نزنيم. بنياد اميد برای اين يا آن انتخابات تاسيس نشده است، بنياد اميد به «ايران فردا» می‌انديشد و تنها راه توسعه و تعالی کشور را نهادسازی و تقويت جامعه‌مدنی می‌داند.
بنياد اميد ايرانيان به اين فکر می‌کند که بايد دستاوردهای سياسی، فرهنگی و اجتماعی نهادينه شوند و مشارکت شهروندان در اداره جامعه به امری هميشگی تبديل شود. بنياد می‌خواهد جامعه مدنی را به حدی از بلوغ فکری برساند که حتی اگر در يک پروژه شکستی صورت گرفت، با نگاه به آينده تلاش‌ها بيشتر شود و مشارکت فعال جای نااميدی، ياس و انفعال را بگيرد.
البته مراقبت جدی فعالان سياسی، اجتماعی و فرهنگی و حضور همه صاحب‌نظران برای پايدار نگاه داشتن اين نهاد مردمی لازم است تا با انتقادات و پيشنهادات و نظرات سازنده خود به رويش اين نهال کمک کنند.

*دبير شاخه جوانان بنياد اميد ايرانيان

افزودن نظر جدید