امید

بدون شک یکی از شخصیت‌هایی که به‌‌دلیل ایران‌دوستی و اسلام‌ خواهی خود در سال‌های متمادی از عنفوان جوانی تا میانسالی و حتی کهنسالی رنج زندان و بازداشتگاه‌ها را تحمل کرده، زندگی را در محدودیت و حصر گذرانده و برای تحقق آرزو‌ها و آمال خود سلامت جسم و جان خود را در طبق اخلاص نهاده عزت‌الله سحابی است. او یک لحظه از حیات خود را برای زندگی کردن در فضا و عرصه معمول آن صرف نکرده و همه ‌گونه ناملایمات را برای خدمت به وطن و در جهت تحقق آرزوهای خود تحمل کرده و به قول دکتر شریعتی «یک آه» نگفته است.
مهندس سحابی تنها در لحظات معین بخشی از دوران جوانی خودرا در انجمن‌های اسلامی دانشجویان حضور فعال داشت. زمانی که این انجمن‌های دانشجویی اقدامات حکومت کودتا را به چالش کشیدند در سال 1341 پس از تشکیل نهضت آزادی ایران بلافاصله به آن پیوست و در شمار پیشگامان همراه با مرحوم مهندس بازرگان، آیت‌الله طالقانی، دکتر سحابی و جمعی دیگر: جعفری، علی‌بابایی، حکیمی، شیبانی، عدالت‌منش و دیگران به زندان گرفتار می‌شوند. به‌دنبال فعالیت‌هایی که توسط گروه نهضت در داخل زندان صورت می‌گرفت پس از محاکمه در دادگاه نظامی و محکومیت چندساله سحابی با گروه مذکور چندی بعد به یکی از زندان‌های نقاط بد‌آب‌وهوای جنوب کشور(زندان عادل‌آباد شیراز) حصر شدند و بخشی از دوران محکومیت خود را علاوه بر مجازات زندان در تبعید نیز می‌گذراندند. به هر‌حال مدافعات مهندس سحابی که در حدود یک‌صد‌صفحه را شامل می‌شد بعد از مدافعات معروف مهندس بازرگان در این دادگاه نظامی دومین سری مدافعاتی بود که برای چاپ مخفیانه به خارج از کشور فرستاده شد و در آنجا به چاپ رسید. منظور این است که شادروان مهندس سحابی یک‌ کنش‌گر سیاسی ساده نبود که به برخورد روزنامه‌ای با مسائل اکتفا کند بلکه در عین کنش‌گری مداوم یک تحلیل‌گر سیاسی- اجتماعی نیز بود. آثاری که از مهندس سحابی باقیمانده و به مرحله چاپ رسیده نشاندهنده این توانایی و ظرفیت تحلیل مسائل کلان و خرد سیاسی و اقتصادی و اجتماعی این تحلیل‌ها که اکثرا راجع به مسائل روز و مبتلابه‌ جامعه هستند در عین حال یک بعد تاریخی و عمیق ملی و هویتی با خود دارند. این تحلیل‌ها را تا حدی می‌توان در سرمقاله‌های ماهنامه «ایران فردا» ملاحظه کرد. نگاهی به عناوین این مقاله‌ها و سرمقاله‌ها عرصه و زمینه اندیشه او را نشان می‌دهد. عناوینی که یک‌جا در کتاب «دغدغه‌های فردای ایران» گردآوری و چاپ شده است. برخی از آنها به قرار زیر است:
-‌ چرخش و هشیاری
-سرمایه یا مدیریت
-توسعه در استقلال و نظم نوین
-جامعه و مطبوعات
-بحران کنونی و ضرورت‌های جامعه سیاسی مستقل
-مطبوعات امید‌ها و نگرانی‌ها
-تهاجم فرهنگی و فرهنگ تهاجمی
-انتخابات آزاد، موانع و خطر‌ها
-فرصت‌های تاریخی را نباید از دست داد
-هشدار‌های انتخابات
-ایران، انقلاب، خطرات و ضرورت‌ها
-«نه» بزرگ
-امر به معروف: نقد اجتماعی یا حساسیت بر ظواهر
-نه آشوب نه سکوت
-بحران اقتصادی
-اطاعت یا مشارکت؟
و ده‌ها عناوین نظیر آن که هر‌کدام کتاب کوچکی است در یک مسئله اساسی و مجموعه بخش‌های بنیادی ملی که بنیاد فصلنامه ایران فردا را تشکیل می‌دهد. به طور خلاصه از منظر مولف مجموعه مقاله‌های «دغدغه‌های فردای ایران» تنها یک عرصه کلان و خردنگر قابل درک نیست بلکه باید در یک نظام فکری با عناصر مربوط به هم مورد شناخت و تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
سحابی وجودش با این بحث‌ها و گفتمان‌ها به هم گره خورده بود و این همه خود زمینه‌ای برای انعکاس نظریات او در محافل و بین گروه‌های مختلف شد.
صد نکته غیر حسن بباید که تا کسی/ مقبول طبع مردم صاحب‌نظر شود
روانش شاد

منبع:روزنامه بهار