وجود بیش از حد فضای مجازی باعث افزایش طلاق شده است

روزنامه الکترونیک امیدایرانیان نوشت: جذابیت هم حد و مرزی دارد. بعضی برایشان جذابیت‌های خیلی خاص مطرح است و تا برنامه‌های تلویزیونی به آن حد نرسد برایشان هیچ چیز دیگری جذاب نیست. انسان باید خودش هم دارای مدیریت شخصی باشد.

طلاق بلایی خانمان‌سوز است. بارها این جمله به گوش‌مان خورده و مسوولان از خطر افزایش این معضل در جامعه خبر داده‌اند. تا جایی که رییس سازمان بهزیستی کشور اعلام کرد: «بعد از اعتیاد، طلاق دومین آسیب اجتماعی شایع در کشور است. همچنین نرخ بروز طلاق نگران‌کننده است. در استان البرز نرخ بروز طلاق بسیار بالا رفته است. نرخ بروز طلاق در کشور ٣/١٦ است و از هر 100 ازدواج، ١٦ ازدواج به طلاق منجر می‌شود و البته این آمار خیلی خوشبینانه است. در برخی استان‌ها مانند استان البرز، نرخ بروز طلاق نزدیک یک‌به‌یک شده است.» از دیگر سو، روز گذشته معاون برنامه‌ریزی و هماهنگی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی با استناد به تحقیقات انجام شده، میزان تجرد قطعی در ایران را کمتر از 2‌درصد اعلام و تاکید کرد: «98‌درصد از افراد در ایران میل به ازدواج دارند.» اما دکتر محمد اسحاقی در جلسه شورای فرهنگ عمومی استان فارس با تاکید بر لزوم اجرایی شدن برنامه جامع کنترل و کاهش طلاق در کشور، گفت: «نقشه جامع مهندسی فرهنگی در کنار نقشه جامع علمی تضمین‌کننده اجرای قانون اساسی و اینها در کنار اقتصاد مقاومتی، حرکت به سمت تمدن اسلامی است.» وی با بیان اینکه کشور امروز دارای سیاست‌های جامع علمی و فرهنگی است، تدوین این برنامه را بر پایه مطالعات جامع دانست و گفت: «یکی از برنامه‌های مهم سیاست‌های جامع علمی و فرهنگی، برنامه کنترل و کاهش طلاق است.» اسحاقی همچنین با تاکید براینکه در مرحله اول تمرکز بر فوریت‌ها، موضوع طلاق است، این موضوع را نافی توجه به اقدامات ضروری اولیه ندانست و گفت: «اقدامات فوریتی باید در خصوص کسانی انجام شود که در حال طلاق هستند.» معاون برنامه‌ریزی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: «اگر برنامه‌های مداخله‌ای برای کنترل و کاهش طلاق اجرا نشود، در افق 1404 به‌ازای هر یک ازدواج دو طلاق را در کشور شاهد خواهیم بود.» از سوی دیگر، نقش نهادهایی که می‌توانند در کاهش امر طلاق موثر باشند را نمی‌توان نادیده گرفت. صداوسیما یکی از ارگان‌هایی است که از لحاظ فرهنگی می‌تواند آموزش‌های لازم را به زوجین بدهد اگرچه آمارهای موجود در زمینه افزایش طلاق نشان می‌دهد که موفقیت چندانی در این زمینه حاصل نشده است. آماری که در عید از برنامه‌های صداوسیما و توجه مردم گرفته شد نشان می‌دهد این نهاد فرهنگی در امور اجتماعی هم چندان موفق نبوده است. پروین سلیحی، مشاور رییس سازمان صداوسیما در امور زنان و خانواده است. باتوجه به اینکه در بحث طلاق، زنان قشر آسیب‌پذیرتر هستند و نقش فرهنگی رسانه را در کاهش این موضوع نمی‌توان نادیده گرفت، با او گفت‌وگو نشسته‌ایم تا بگوید برنامه‌های صداوسیما برای کاهش طلاق در جامعه چقدر موفق عمل کرده است و نقش مشاور امور زنان در این میان چیست؟

شما به‌عنوان نماینده امور زنان در صداوسیما در مورد کاهش طلاق تا به حال چه برنامه‌هایی را اجرا کرده‌اید؟

قطعا یک نهاد خاص به تنهایی نمی‌تواند در کاهش مساله طلاق و جلوگیری از افزایش آن در جامعه موفق شود. هر سازمانی باید به نوعی مدیریت و وظیفه‌ای که باتوجه به مسوولیت نهادش برعهده دارد را اجرایی کند. بعضی از مسایل مانند افزایش طلاق نیازمند عزم ملی است؛ البته اقداماتی در زمینه کاهش طلاق صورت گرفته ولی به‌طور‌ قطع این اقدامات کافی نیست که ما شاهد افزایش آمار طلاق هستیم و این موضوع نشان‌دهنده این است که هر اقدامی تا‌به‌حال انجام داده‌ایم موثر نبوده است. صداوسیما به سهم خودش برنامه‌هایی را در قالب بحث‌های گفتارمحور و آموزشی راجع به کاهش طلاق ساخته است و به هرحال باید بیشتر روی این موضوع کار کنیم. باید مضرات پدیده طلاق در قالب نمایشی و هنری برای مردم محسوس شود و همچنان امیدوار هستیم سهم بیشتری از برنامه‌های صداوسیما به این موضوع اختصاص پیدا کند. از سوی دیگر، قوانین و مقررات باید بازنگری شود همچنین مراکز مشاوره‌ای در زمینه کاهش طلاق فعال شوند، به‌ویژه مراکز مشاوره‌ای که در نزدیک مراجع قضایی قرار دارند فعال‌تر شوند. ما بارها شاهد اجرای طرح‌های مقطعی کوتاه‌مدت مشاوره حین طلاق بوده‌ایم که باعث برگشت‌ درصد قابل‌توجهی از زوجین به زندگی بوده است. مشاوره‌های قبل از ازدواج و این روش‌ها می‌تواند بازدارنده و تاثیرگذار باشد. کاهش طلاق در جامعه نیاز به فعال‌تر شدن مراکز مشاوره‌ای همچنین مشارکت سازمان بهزیستی، وزارت کشور و سیستم قضایی دارد. از سوی دیگر، حتما باید مجلس و دولتمردان حمایت کنند و منابع مالی را برای کاهش این معضل تامین کنند زیرا در شأن جامعه اسلامی نیست که آمار طلاق به این میزان بالا باشد. زوجی که طلاق می‌گیرند اگر فرزند داشته باشند این مشکلات به کودک منتقل می‌شود. از سوی دیگر، زوج طلاق گرفته باز به جامعه بازمی‌گردند و با کوله‌باری از مشکلات به جامعه تحمیل می‌شوند و در نتیجه هم برای خودشان و جامعه مشکلاتی ایجاد می‌کنند. اگر زوجین آگاهی کافی در زمینه مشکلات پس از طلاق پیدا کنند و درست راهنمایی بشوند، این روند کاهش پیدا می‌کند.

شما می‌گویید صداوسیما اقداماتی در زمینه کاهش طلاق انجام داده است، دقیقا این اقدامات را می‌توانید نام ببرید؟ باتوجه به اینکه در آمارها بارها از طلاق عاطفی و کمبود آموزش جنسی زوجین به عنوان عوامل اصلی طلاق نام برده شده است، صداوسیما در زمینه آموزش زوجین چه اقداماتی انجام داده است؟

صداوسیما برنامه‌های مشاوره‌ای و آموزشی را در این زمینه انجام داده ولی حتما این برنامه‌ها کافی نبوده که نتیجه آمارها مثبت نیست، ولی نمی‌توان گفت اصلا در این زمینه موفق نبودند.

اگر موفق بودند پس چرا با نتیجه مثبت روبه‌رو نیستیم و با آمار افزایش طلاق روبه‌رو هستیم؟ پس این اقدامات چه بوده است؟

بالاخره صداوسیما در حد خودش موفق بوده است. شاید اگر این برنامه‌ها نبود با آمار بیشتری در زمینه افزایش طلاق روبه‌رو بودیم. از سوی دیگر، وجود بیش از حد فضای مجازی و اجازه به افراد در هر سطحی که از این برنامه‌ها استفاده کنند همچنین تاثیر مخرب شبکه‌های ماهواره‌ای را در این زمینه نمی‌توان نادیده گرفت. افراد اعتراف کرده‌اند دیدن برنامه‌های ماهواره‌ای مسیر زندگی‌شان را تغییر داده و زندگی‌شان به سمت طلاق پیس رفته است.

به نظر شما اگر برنامه‌های صداوسیما به میزان کافی جذاب بود، خانواده‌ها جذب دیدن شبکه‌های ماهواره‌ای می‌شدند که منجر به طلاق شود؟

جذابیت هم حد و مرزی دارد. بعضی برایشان جذابیت‌های خیلی خاص مطرح است و تا برنامه‌های تلویزیونی به آن حد نرسد برایشان هیچ چیز دیگری جذاب نیست. انسان باید خودش هم دارای مدیریت شخصی باشد. ممکن است فرد از خیلی چیز‌ها خوشش بیاید ولی برایش مضر باشد. آیا هر چیز جذابی می‌تواند مفید باشد؟!

ما باید بحث سواد رسانه‌ای که این روزها بسیار در دنیا مطرح می‌شود و یک بحث بسیار مهم است را افزایش بدهیم. به هر حال امواج ماهواره‌ای در همه جا پخش است و همه جا ماهواره وجود دارد. جلوی امواج را که نمی‌شود گرفت و محدود کرد اما مهم این است که این روزها که با پیشرفت تکنولوژی مواجه هستیم، به افراد آموزش استفاده از آنها را هم بدهیم. متاسفانه عده‌ای با این ابزار تکنولوژی که می‌تواند برای اصلاح جامعه بشری و اصلاح اخلاق و رفتار انسان‌ها مفید و سازنده باشد، برخورد مخرب دارند. مسوولان فرهنگی و دولتمردان باید سواد رسانه‌ای مردم را افزایش بدهند و بتوانند به‌گونه‌ای فرهنگ مردم را مدیریت کنند که هم خودشان و هم فرزندانشان از این برنامه‌ها استفاده کنند، اما قرار نیست هر موجی از ماهواره و فضای مجازی در دسترس و مورد استفاده باشد.

 شما به‌عنوان نماینده امور زنان در صداوسیما تا به‌حال چه برنامه‌ای به صداوسیما داده‌اید تا طلاق کاهش پیدا کند؟ و باتوجه به اینکه در مبحث طلاق، زنان آسیب‌پذیرتر هستند نقش سمت شما تا چه میزان در صداوسیما موفق بوده است؟

صداوسیما برنامه‌های زیادی برای واکاوی مساله طلاق ساخته است. مدتی شبکه دو برنامه‌ای تحت عنوان «پندار» پخش می‌کرد که در مورد آسیب‌های وارده به جامعه با نگاه کردن شبکه‌های ماهواره‌ای بود. درست است این برنامه‌ها کم بوده که شاهد رواج طلاق در جامعه اسلامی هستیم ولی نمی‌توان گفت صفر مطلق بوده‌ایم!

شما درباره یک‌سری قوانین بازدارنده که به کاهش طلاق کمک می‌کند صحبت کردید، دقیق‌تر توضیح می‌دهید گفته‌های شما شامل چه قوانینی می‌شود؟

به نظر من این قوانین زمانی مصداق پیدا می‌کند که بیشتر آقایان مقصر هستند چون بیشتر اختیار طلاق را دارند و اگر از نظر مالی به زحمت بیافتند کمتر به فکر طلاق دادن می‌افتند. به هرحال قوانین باید به شکلی باشد که اگر زنی در خانواده دچار آسیب و آزار از سوی همسر می‌شود بتواند حمایت بشود. همچنین از لحاظ قانونی باید مساله طلاق واکاوی بشود که در اجرای کدام قوانین کم‌کاری شده است که با آمار افزایش طلاق روبه‌رو هستیم. اما از همه مهم‌تر در مساله طلاق بحث‌های مشاوره قبل از ازدواج و حین طلاق است. زمانی که زن و مرد دادخواست طلاق می‌دهند باید از همان زمان مشاوره آغاز بشود و نهادهای علمی وارد بشوند و مداخله کنند تا این‌درصد کاهش پیدا کند.

 

افزودن نظر جدید