وزیر ارتباطات یا امورخارجه؟

حامد شفیعی در شرق نوشت:

محمود واعظی سیاست‌مدار ایرانی و از اعضای مؤسس حزب اعتدال و توسعه است. او توانست در کابینه حسن روحانی تصدی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را برعهده گیرد. او پیش از این در کنار حسن روحانی، معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی مجمع تشخیص مصلحت نظام را عهده‌دار بود. زمانی که به‌عنوان وزیر به مجلس معرفی شد، این پرسش مطرح شد که واعظی چگونه می‌تواند با گذشت ٢٩ سال از سمت مدیرعاملی شرکت مخابرات ایران، سکان‌دار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باشد؟ گرچه پاسخ روشنی برای این پرسش از سوی دولت ارائه نشد، اما سوابق سیاسی و دیپلماتیک واعظی، مشاور وزیر امور خارجه از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۶، مشاور وزیر و رئیس ستاد روابط اقتصادی خارجی از سال ۱۳۶۶ تا ۱۳۶۸، معاونت سیاسی اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶ و معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۸، حاکی از این بود  که روحانی بیش از آنکه به دنبال سپردن وزارت به کسی با تخصص فناوری اطلاعات و ارتباطات باشد، بیشتر دغدغه ترمیم چهره حوزه‌های مختلف در نظام بین‌المللی دارد. از این‌رو گزینه‌ای مناسب‌تر از واعظی به‌عنوان فردی که هم دارای مدرک در حوزه الکترونیک باشد و هم روابط بین‌الملل و مجموعه‌ای از سوابق این دو حوزه را در کارنامه خود ثبت کرده باشد، وجود ندارد. تا اینجای کار، به‌نظر می‌رسد اقدامی هوشمندانه صورت گرفته است؛ اما این اقدام زمانی به چالش تبدیل می‌شود که آغاز ورود وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به حوزه سیاست خارجی بوده و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به‌عنوان مسئول کمیسیون همکاری‌های مشترک اقتصادی ایران و ترکیه انتخاب شد. این اقدام، اولین گام درگیرکردن وزارت ارتباطات و شخص وزیر در حیطه‌ای غیر از مسئولیت اصلی بود. به‌همین‌دلیل، شاید زمزمه‌هایی که درباره وزیر خارجه در سایه شنیده شد، چندان پربیراه هم نبود.

مسئله به اینجا ختم نشده و در ادامه، واعظی به‌عنوان رئیس کمیسیون همکاری‌های مشترک اقتصادی آذربایجان انتخاب شد؛ اقدامی که موجب گسترده‌شدن حوزه فعالیت‌های سیاست خارجی وزیر ارتباطات شد. اما به‌نظر می‌رسید قرار نیست کار به این حکم ختم شود. طی ارسال پیامکی از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و براساس تصمیم هیأت وزیران، دستگاه‌های مسئول کمیسیون مشترک اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای اتریش و روسیه تعیین و وزارت ارتباطات مسئول کمیسیون مشترک اقتصادی ایران با روسیه شد؛ تصویبی که این پرسش را مطرح می‌کند آیا قرار است وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اقدامات دیپلماسی اقتصادی دولت را در حوزه کشورهای آسیای میانه و قفقاز انجام دهد؟ آیا وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات غیر از حوزه تخصصی فناوری، در حوزه‌های اقتصادی نیز فعالیت تخصصی دارد؟ آیا شخص دیگری در کابینه دولت نمی‌تواند مسئولیت دیپلماتیک حوزه اقتصادی با کشورهای همسایه شمالی و شمال غربی را داشته باشد؟
گرچه هنوز پاسخ روشنی نسبت به اقدامات صورت‌گرفته مبنی‌بر ورود وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به حیطه سیاست خارجی داده نشده، اما به‌نظر می‌رسد درگیرکردن این وزارتخانه و شخص وزیر، موجب کم‌رنگ‌شدن ارتباطات و فناوری اطلاعات و نادیده‌گرفتن وظایف اصلی شود که متأسفانه این موضوع را می‌توان در اظهارنظرهای تکراری محمود واعظی درباره فیلترینگ، شبکه ملی اطلاعات و باند پهن مشاهده کرد. درعین‌حال، این مسئله موجب افزایش حجم فشار کاری بر معاونان وزیر و در ادامه، کمتر در دسترس‌بودن آنان با رسانه‌ها می‌شود. از طرفی اگر وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنان علاقه‌مند به حوزه سیاست خارجی بوده و می‌خواهد در کنار تصدی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، به فعالیت‌های سیاست خارجی خود نیز بپردازد. بنابراین بهتر نیست به جای درگیرکردن مجموعه عریض‌وطویل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که خود درگیر مسائل بسیار پیچیده، تخصصی و همچنین چالش‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است، حوزه همکاری‌های مشترک اقتصادی با کشورهای دیگر را به وزارتخانه دیگر سپرده یا حداقل برای آن، کمیسیونی خارج از مجموعه وزارت ارتباطات و با مسئولیت شخص دیگری در نظر گرفته شود؟ 

افزودن نظر جدید