امید

بحث و تبادل‌نظرها درباره موميايي کشف‌شده در شهرري که گفته مي‌شود جسد رضاخان است همچنان داغ و جدي جريان دارد. بااين‌حال هنوز مسئولان هيچ خبر و اظهارنظر رسمي‌ای درباره صحت و سقم اين گمانه‌زني و سرانجام موميايي کشف‌شده منتشر نکرده‌اند.

روز پنجشنبه گذشته معاون استاندار تهران و فرماندار ويژه ري دراين‌باره توضيحاتي ارائه کرد. هدايت‌الله جمالي‌پور درخصوص جسد پيداشده در محدوده حرم حضرت عبدالعظيم(ع) در اظهارنظري دوپهلو و مبهم به ايسنا اين‌طور گفت: «در محدوده ري، به‌ويژه در آرامستان‌هاي آن، گاهي با توجه به تاريخ پرافتخار اين شهر در هنگام گودبرداري‌ها اجساد يا بخشي از اجساد قديمي پيدا مي‌شوند که اين اجساد با رعايت مسائل شرعي در مکان‌هاي مناسب دفن مي‌شوند».

اما شايد از همين اظهارنظر هم بتوان اين‌طور نتيجه گرفت که موميايي کشف‌شده دوباره در همان محل دفن شده است. درهمين‌حال يکي از اعضاي شوراي شهر نيز در گفت‌وگو با «شرق» گفت: «جسد کشف‌شده قطعا متعلق به رضاخان است که پس از احراز هويت مجددا دفن شده، محل دفن آن نيز کاملا مشخص و در دسترس است تا در صورت لزوم و همچنين توافق مسئولان مجددا نبش قبر و به موزه انتقال داده شود».

مسئولان سازمان ميراث فرهنگي کشور که به صورت قانوني و رسمي اصلي‌ترين نهاد مرتبط با اين مسئله هستند، اما در همه روزهاي پس از کشف اين موميايي و حواشي آن درباره اين موضوع سکوت کامل کرده‌اند، يکي از معدود اظهارنظرهاي مسئولان اين سازمان را ابراهيم شقاقي، مديرکل حقوقي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري بيان کرد و دراين‌باره اين‌طور گفت: «هيچ اطلاعي در اين زمينه ندارم. چيزي در اين زمينه به ما واصل نشده است که بخواهيم آن را پيگيري کنيم».

درهمين‌حال اما اعضاي شوراي شهر تهران به نسبت همه ديگر مسئولان مرتبط و غيرمرتبط بيشترين اظهارنظر را دراين‌باره کردند.

محمدجواد حق‌شناس که رئيس کميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي شهر تهران است، درهمين‌باره در اظهارنظري گفت: «شنيده‌ام موميايي شهرري را دفن کرده‌اند» و در ادامه هم از منتشرنکردن اطلاعات دقيق و درست دراين‌باره انتقاد کرد و گفت: «معمولا نوع نگاه برخي بر پوشاندن برخي خبرهاست و متأسفانه مردم را خيلي محرم نمي‌دانند».

رئيس کميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي شهر تهران با تأکيد بر لزوم پاسخ‌گويي مسئولان درباره جسد مکشوفه در حرم عبدالعظيم گفت: خبر غيرموثقي شنيده‌ام که اين جسد را برده‌ و دفن کرده‌اند؛ البته در اين خصوص مطمئن نيستم، بنابراین صبر مي‌کنم که هم مقامات آستان حرم و هم مسئولان ميراث فرهنگي و قضائي و انتظامي که در حقيقت چهار دستگاهي هستند که در اين مورد بايد صريحا اظهارنظر کنند، اطلاعات دقيقي در اختيار مردم و رسانه‌ها قرار دهند.

رئيس کميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي شهر تهران با تأکيد بر لزوم پاسخ‌گويي مسئولان درباره جسد مکشوفه در حرم عبدالعظيم گفت: شوراي اسلامي شهر تهران گزارش لازم را از کميته ميراث فرهنگي دريافت خواهد کرد و اگر لازم شد پيگيري‌هاي دقيق را انجام خواهد داد.

محمدجواد حق‌شناس در تشريح سرنوشت جسد موميايي کشف‌شده در حرم حضرت عبدالعظیم حسني گفت: ما منتظريم اطلاعات دقيق‌تري در خصوص اين پيکر که اخيرا اظهار شده در شهرري و حرم حضرت عبدالعظيم پيدا شده دريافت کنيم، اما متأسفانه هيچ اطلاع رسمي و دقيقي نه توسط آستان حرم عبد‌العظيم در اختيار ما و مردم قرار گرفته و نه توسط مقامات قضائي و مسئولان مرتبط در اين حوزه اطلاعاتي داده شده است. بي‌ترديد اگر جسدي کشف شود، در صورتي که مربوط به زمان متأخر باشد انتظار مي‌رود نيروي انتظامي و مقامات قضائي ورود پيدا کنند و از طريق سازمان پزشکي‌قانوني کالبدشکافي و بررسي‌هاي لازم انجام شود و نتيجه آن به اطلاع مردم برسد تا روشن شود موضوع چه بوده است.

حق‌شناس ادامه داد: با توجه به اينکه اين موضوع در حوزه حرم عبدالعظيم حسني قرار دارد و در اين محل اجساد معمولا موميايي نمي‌شوند نشان مي‌دهد اين پديده، پديده‌اي غريبه است و با اجسادي که در طول هزارسال اخير و حتي پيش از آن در کنار حرم عبدالعظيم دفن شده‌اند متفاوت است. با توجه به جايگاه و قدمتي که حرم حضرت عبدالعظيم حسني دارد و آنچه که از تصوير برمي‌آيد، نشان داده مي‌شود که جسد موميايي‌شده متأخر است و مشخص مي‌شود که اين جسد مربوط به دوره پس از انقلاب نيست و احتمالا به دوره پهلوي يا قاجار برمي‌گردد.

رئيس کميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي اسلامي شهر تهران با تأکيد بر لزوم ورود ميراث فرهنگي به اين موضوع گفت: «به نظر من جامعه به‌شدت منتظر است که در اين خصوص اطلاعات دقيق و روشني دريافت کند. دليلي ندارد که اگر فرضا ثابت شود اين جسد متعلق به رضاشاه است نخواهيم به جامعه توضيح دهيم».

در صورت تأييد اين خبرهاي تأييدنشده مبني‌بر دفن دوباره موميايي کشف‌شده در شهرري بايد در نظر داشت که در روزهاي گذشته بسياري از کارشناسان و متخصصان باستان‌شناسي کشور خواستار صدور دستور و مجوزهاي لازم براي بررسي اين موميايي به‌عنوان بخشي از ميراث تاريخي کشور شده بودند. بااين‌حال به نظر مي‌رسد به اين درخواست توجهي نشده است.