امید

بحث‌های هسته‌ای مطرح در یک نشست دانشجویی دانشگاه تهران بهانه‌ای شد تا تب مخالفت و چالش با دولت از سوی تندروها بالا گیرد. تریبون‌های جبهه مخالف دولت مدعی شده‌اند که نشست مذکور یکی از خط قرمزهای سیاست هسته‌ای را نقض کرده و با همین مستمسک، زبان به طعنه و طعن دولت گشوده‌اند.

اصل ماجرا این است که سخنرانان این نشست در مباحث خویش از ناسودمندی طرح هسته‌ای سخن رانده و برخی حتی پا فراتر نهاده و مدعی مضر بودن این برنامه برای کشور و جامعه شده‌اند.

اکنون در جنجالی که جریان مخالف دولت برپا کرده از مواضع سخنرانان این نشست نتیجه قابل تأملی می‌گیرند: این نشست نوعی تهدید برای منافع ملی و امنیت ملی است - سخنرانان نقش ستون پنجم دشمن را ایفا کرده‌اند و به این اعتبارلابد خواست قلبی تندروها این است که افراد مذکور و صاحبان این نوع دیدگاه‌ها مستوجب تعقیب و پیگیرد هستند- دولت در قبال این نوع سخنرانی‌ها و منتقدان مسئولیت دارد و لاجرم باید از اقتدار و ابزارهای خویش برای برخورد با آنها بهره گیرد.

این دور از جنجال تبلیغاتی تندروها از جهات مختلف سزاوار نقد است و رگه‌های زیادی از مغالطه و تلاش برای وارونه‌سازی حقایق را می‌توان در گفته‌ها و نوشته‌های بعد از نشست دانشگاه تهران سراغ گرفت که برخی از آنها از این قرار است.

1- یک منطق ساده حقوقی می‌گوید که پای مسئولیت دولت در زمانی به میان می‌آید که یکی از اعضای آن به بیان یک موضع یا انجام رفتار خاص مبادرت کرده باشد. این قضاوت به اندازه کافی شگفت انگیز است که جریان تندرو خواهان ورود دولت و موضع‌گیری آن در قضیه‌ای می‌شود که سخنرانان هیچ نسبت رسمی و اسمی به کابینه ندارند. سخنرانان دانشگاه تهران به لحاظ ترکیب و تبار سیاسی یا به جریانات شناسنامه دار کشور تعلق دارند یا از کسوت و رتبه استادی دانشگاه برخوردارند. حداکثر وصفی که می‌توان برای سخنران بکار برد این است که آنها جزو همفکران جریان اصلاح‌طلب و یکی از صدها دانشگاهی حامی روحانی در انتخابات 24 خرداد بودند.

2-از حیث محتوایی (بحث مربوط به سود و هزینه داشتن انرژی هسته‌ای) نه سخنرانان حرف تازه‌ای زده‌اند و نه مخالفان دو آتشه آنها به کشف تازه‌ای دست یافته‌اند.

مشی دولت در نقطه مقابل نظرات برخی از سخنرانان این نشست قرار می‌گیرد. تفکر هسته‌ای دولت بر این اصل استوار است که بهره‌مندی از پتانسیل انرژی هسته‌ای در دنیای فناوری امروز جزو واقعیات غیرقابل اجتناب است و اساساً کاربردهای این بخش از فناوری در علم و تحقیقات علمی به اندازه‌ای گسترده است که دستیابی به افق‌های جدید پیشرفت علمی بدون بهره‌گیری از این فناوری امکان پذیر نیست. با این حال باور دولت یازدهم به حفظ و تقویت ساختار هسته‌ای کشور در یک مرحله مهم با نگاه تندروها تفاوت پیدا می‌کند. برخلاف جریان مقابل که حفظ ساختار هسته‌ای را به بهای تحمیل تحریم‌های سهمگین و تا مرز تهدید به حمله نظامی دنبال کرد دولت جدید بر آن است که این حقوق حقه ملت ایران را به کمترین هزینه و با منطق برگرفته از منشور «ان‌پی‌تی» حفظ و حراست کند.

3- مغالطه بزرگ در قرائت و قضاوت محافل تندرو در دو مرحله بروز می‌کند آنجا که مدعی شده‌اندبه دلیل اینکه سخنرانان به همسویی و هواداری از دولت شهره هستند دولت باید از آنها برائت جوید. ثانیاً دولت به صرف اینکه افراد مذکور نقطه نظراتشان را در محیط دانشجویی تحت مسئولیت وزارت علوم مطرح کرده‌اند باید واکنش نشان دهد.

ادعای نخست تندروها از اساس زیر سؤال است زیرا با این فرض از این پس باید با طرح هر گونه سخن نادرست از سوی یک چهره دانشگاهی حامی اصولگرایان به محکومیت کل این جریان پرداخت. اگر این مغالطه تندروها حاکم شود آن وقت با هر اظهار نظر نادرست یک نماینده کل مجلس زیر سؤال می‌رود یا با موضع‌گیری غیر منطقی یک روحانی یا استاد دانشگاه کل حوزه و دانشگاه به چالش کشیده می‌شود. کما اینکه در این مدت برخی از افراد منسوب به تندروها زبان به نفی و انکار سیاست‌های هسته‌ای نظام گشوده‌اند.

حتی بعد از آنکه رهبر انقلاب بر تداوم مذاکره به عنوان سیاست نظام تأکید ورزیده‌اند جمعی از مبلغان و اعضای این جریان در تریبون‌های مختلف به نفی و دشنام گویی به مذاکره پرداخته انداما نه کسی از آنها بازخواست کرده و نه فردی از آحاد جریان اعتدال و اصلاحات کیفرخواستی برای آنها در رسانه‌های خویش صادر کرده است. این تناقض در فقره دیگر ادعای جریان تندروها مبنی بر همزبانی سخنرانان با بیگانگان نیز قابل طرح است کما اینکه ظرف یک‌سال اخیر بارها اتفاق افتاده که سخن یک روزنامه ضد دولت با تیتر رسانه‌های تل آویو مضمونی یکسان داشته است. جریان مخالف در نفی مذاکرات هسته‌ای از همان ادبیاتی استفاده کرده است که نتانیاهو یا سخنگوی آیپک استفاده کرده است اما بعد از این همداستانی‌ها هیچ کس در جبهه حامیان دولت خواستار تعقیب و پیگیرد آنها نشده است.

4- نشست دانشگاه تهران اندکی بعد از یک نشست بزرگتر هسته‌ای در دانشگاه علامه برگزار شد. در این نشست همه مخالفان و موافقان سیاست رسمی نظام و دولت به ایراد سخن پرداختند. صاحبنظران منسوب به جریان اصولگرا و جبهه پایداری در حضور مدیران ارشد دولت به مخالفت با سیاست‌های دولت پرداختند.

آنها از این تریبون بیشترین بهره را برای نفی مسیر هسته‌ای دولت بردند، ای بسا کسانی که در باب بیهودگی مذاکره سخن گفتند اما نه از حوزه دولت و نه از حوزه اصلاح‌طلبان کسی به تخطئه آن سخنرانی‌ها و سخنرانان نپرداخت و کسی مدعی آن نشد که دوستان دانشگاهی تندروها اصول امنیت ملی را نقض کرده یا مصالح نظام را به خطر انداخته‌اند.