- کد مطلب : 7065 |
- تاریخ انتشار : 29 بهمن, 1393 - 09:24 |
- ارسال با پست الکترونیکی
بی‌سابقه‌ترین میزان رباخواری و تجارت پول در دورانی رخ داد که افراد ادعای اصول گرایی داشتند
به گزارش امید به نقل از وبسایت بنیاد امید ایرانیان ،دکتر فرشاد مومنی در نشست چشم انداز توسعه پایدار در برنامه ششم که در بنیاد امید ایرانیان برگزار شد با بیان اینکه قابلیت هر جامعه برای محقق کردن اهداف و آرمان‌های خود تابعی از عمق مفاهیم کلیدی است، راه حل مسائل توسعه را فهم بیشتر نکات آن دانست و گفت: نقایص ناشی از فهم توسعه در امر برنامه‌ریزی هم باعث ناکارآمدی آن شده است،
این استاد دانشگاه از ساختار نهادی و نظام پاداش دهی انتقاد کرد و آن را ساخت رانتی نام گذاشت.
به گفته این اقتصاددان ساخت رانتی دربرگیرنده دو منطق رفتاری بنیادی قرار دارد که باید با آنها برخورد شود:
1) مساله کوتاه نگری در فرآیندهای تصمیم گیری و تخصیص منابع
2) بی اعتنایی به مباحث کارشناسی
وی با اشاره به آمارهای بانک مرکزی ،گفت:جمعیت شاغل ایران در تابستان سال 93 معادل جمعیت شاغل تابستان سال86 بوده است. در حالی که در این مدت درآمد هزار میلیارد دلاری ناشی نفت و صادرات غیر نفتی به اقتصاد تزریق شده و اضافه نشدن شغل در چنین شرایطی بسیار عجیب خارق العاده بوده است!
این استاد دانشگاه لازمه برنامه‌ریزی صحیح در امر توسعه را درس گرفتن از گذشته و شناخت از خود دانست و با تاکید بر سطح پایین خودشناسی در برنامه‌های توسعه قبلی، یادآور شد: ما در دوران پهلوی بالاترین سطح رابطه با نظام بین‌المللی را داشتیم اما نتوانستیم از آن برای توسعه خود استفاده کنیم. اکنون هم با گشایش سیاسی بایستی بررسی کرد که آیا می‌توان از این ظرفیت استفاده کرد. یعنی آیا کشوری که قادر به استفاده از سرمایه‌های مادی و انسانی خود نباشد، می‌تواند از امکانات خارجی استفاده کند؟
مومنی ادامه داد: که ایران در بین سال‌های52 تا56 بالاترین منابع ارزی را در اختیار داشت. یعنی در مواجه با خارجی‌ها از بالاترین قدرت چانه‌زنی و البته سطح ارتباطات بالا به واسطه رژیم پهلوی برخوردار بود. در این مدت941 شرکت خارجی در ایران ثبت شدند که 826 عدد آن در زمینه واسطه‌گری مالی،مستغلات،رستوران و هتل‌داری مشغول بوده‌اند. پیام این نوع سرمایه‌گذاری این است که وقتی در ساختار نهادی به این نوع فعالیت‌ها پاداش داده می‌شود، سرمایه‌گذار خارجی هم پول خود را در این مسیر قرار می‌دهد و تعهدی به توسعه ما ندارد. پس هنر ما این است، در حالی که سرمایه گذار خارجی به فکر حداکثرسازی منافع خود است، ما او را در مسیر توسعه خود همراستا کنیم.
نباید هرچه فریاد است بر سر نفت بکشیم
وی با بیان اینکه در سال 83 خالص حساب سرمایه 200 میلیون دلار منفی بوده و در سال 89 به 25 میلیارد دلار منفی رسیده است، گفت: افزایش 125 برابری نظام خروج سرمایه از کشور(آن هم فقط بخشی که به صورت قانونی صورت گرفته است) در این مدت حاکی از آن است که ساختار نهادی ما از نظر امنیت حقوق مالکیت و هزینه‌های مبادله به گونه‌ای بوده است که نتوانسته سرمایه‌های مادی را نگه دارد. همچنین ما در دوره ۸۴ تا ۹۱ بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول سه بار رتبه اول خروج منابع انسانی را داشته‌ایم. پس این دولت که به درستی به سمت تنش زدایی بین‌المللی حرکت می‌کند، باید حتما به فکر خروج منابع مادی و انسانی باشد.
مدیر موسسه دین و اقتصاد خاطرنشان کرد: ما در دوران آقای احمدی‌نژاد تجربه‌ای بسیار تلخ و فاجعه آمیز از طرز فهم و نگرش آنها به مساله عدالت داشتیم. اگر ما درک درستی از مساله عدالت اجتماعی و هزینه فرصت سیاست‌های نابرابر نداشته باشیم، اوضاعی به مراتب وخیم خواهیم داشت. ساختار نهادی ما نباید به گونه‌ای باشد که رانت و ربا و فساد فعالیت‌هایی باشند که پاداش‌های بیشتری نسبت به فعالیت‌های تولیدی دریافت می‌کنند. نباید هرچه فریاد است بر سر نفت بکشیم. نفت ابزاری بوده که وقتی به درستی استفاده شد برای ما دستاورد به همراه داشته است و وقتی غیرعالمانه تخصیص داده شد، مشکل ایجاد کرد. پس مشکل ما داشتن یا نداشتن نفت نیست و بلکه ساختار نهادی ما که علیه تولید بوده است باید اصلاح شود.
مومنی در پایان تاکید کرد: در ساختار رانتی نه تنها غیرمولد‌ها مقهور مولد‌ها هستند، بلکه در بین غیرمولد‌ها بیشترین سود نصیب کسانی می‌شود که به تجارت پول مشغول بوده‌اند. طنز تلخ ماجرا اینجاست که بی‌سابقه‌ترین میزان رباخواری و تجارت پول در دورانی رخ داد که افراد ادعای اصول گرایی داشتند.
افزودن نظر جدید