اکنون مخالفان اصلاحات ادعا می‌کنند که برخی اعضای لیست امید برخلاف وعده‌های داده‌شده عمل می‌کنند. برای مثال از رای به کاندیداهای لیست امید خودداری می‌کنند که همین رویه سبب کاهش آرای منتخب اول در انتخابات ریاست مجلس شد و او را از کاندیداتوری برای ریاست کمیسیون آموزش بر حذر داشت. فکر می‌کنید چنین عملکردی سبب موجب دلسردی اصلاح‌طلبان نمی‌شود؟

تعداد ۱۰۳ نفر از نمایندگان مجلس به دکتر عارف رای دادند که رای خالص اصلاح‌طلبان لیست امید بودند و علاوه بر حضور در لیست امید، گرایش اصلاح‌طلبی نیز داشتند. تعدادی از افراد به دلیل حمایت از دولت به لیست امید راه یافتند، هرچند گرایش اصلاح‌طلبانه زیادی نداشتند. بنابراین افرادی که از لیست امید به دکتر عارف رای ندادند، همان‌هایی بودند که با ملاک هواداری از دولت در لیست قرار گرفتند، چون لیست امید ائتلافی از اصلاح‌طلبان و حامیان دولت بود که حاضر به امضای میثاق‌نامه شدند. اشکالی که می‌توان به برخی از امضاکنندگان میثاق‌نامه وارد کرد، این است که با وجود امضای میثاق‌نامه در موقع رای دادن و گزینش ریاست مجلس تمرد و عهدشکنی کردند و رای ندادند. در این میان، جمعی که به دکتر عارف رای دادند اصلاح‌طلب بودند، پای عهد خود ایستادند و به منتخب اول تهران رای دادند. نکته قابل تامل این که وجود ۱۰۳ نفر از نمایندگان با یک گرایش بسیار حائز اهمیت است و نیرویی قدرتمند و قوی است که می‌تواند بسیاری از امور را انجام داده و به پیش برد.

در روزهای آخر بعضی از اعضای کمیسیون آموزش جابه‌جا شدند و تغییر کمیسیون دادند. به نظر شما چنین جابه‌جایی‌هایی سوال‌برانگیز نیست؟

بله، سوال‌برانگیز است. قبلا پیش‌بینی می‌شد که دکتر عارف رای بالایی را در کمیسیون آموزش دارند، اما چند روزمانده به انتخاب ریاست کمیسیون آموزش، برخی افراد این کمیسیون جابه‌جا شدند و این امر موجب ایجاد این شبهه شده که چه کسی این مهندسی و سازماندهی را انجام داده است. اتفاقاً هر دو جناح درباره چنین مسئله‌ای شبهه دارند. این جابه‌جایی برای اصلاح‌طلبان نیز موجب سوال شده است که چرا این افراد تغییر کمیسیون دادند. آیا با میل خود جابه‌جا شدند یا ناگزیر از این جابه‌جایی بودند. در برخی موارد اصولگرایان نیز چنین اعتراضی دارند؛ چرا که چنین رویه‌ای تا پیش از این در خانه ملت وجود نداشت و دیده نشده بود در روزهای آخر ترکیب اعضای کمیسیون‌ها تغییر کند و جابه‌جایی‌هایی انجام شود. البته لازم به‌ذکر است که دکتر عارف کاندیدا شدن در خصوص ریاست کمیسیون آموزش را مصلحت ندانستند، چرا که در صورت وجود اجماع در این کمیسیون برای ریاست آمادگی داشتند و از آنجایی که چنین اجماعی نبود و رقیب وجود داشت، بنابراین دکتر عارف مصلحت ندانستند که کاندیدا شوند. برای اصلاح‌طلبان سوال است که چرا در کمیسیون‌ها چنین تغییراتی رخ می‌دهد و افرادی که در انتخابات میثاق‌نامه را امضا کردند، به حضور در لیست امید تمایل نشان دادند و متعهد بودند که به شرایط لیست عمل کنند، عهدشکنی کردند و پایبند به عهد و پیمان خود نبودند.

با توجه به موضوعاتی که به آن اشاره کردید، این شائبه از سوی برخی که البته دلسوزان هم در آن حضور دارند، مطرح می‌شود که جریان اصلاحات رهبری واحد ندارد، یا از تصمیم‌گیری متعدد رنج می‌برد. تصور نمی‌کنید چنین شرایطی در انتخابات ۹۶ تاثیرگذار باشد؟

اصلاح‌طلبان در مجلس دچار چنین مساله‌ای نیستند، فراکسیون امید درمجلس فراکسیون منسجم و متحدی است که ریاست آن بر عهده دکتر عارف است و همچنین هیات‌رئیسه آن نیز مشخص است. بنابراین بنده اعتقادی ندارم که تفرقه در این جریان رخ داده باشد و این امر شبهه‌افکنی طیف مقابل است؛ چرا که آنها دچار تشتت شده‌اند. نمایندگان جناح مقابل لیست امید در انتخاب هیات‌رئیسه مجلس فراکسیون ولایت را به شکل موقت پدید آوردند، بعد از آن نیز متفرق شدند و اکنون اصولگرایان سنتی از جبهه پایداری جدا هستند و وحدت و هماهنگی در میان آنها مشاهده نمی‌شود؛ حتی این جناح ممکن است فراکسیون سومی نیز داشته باشد. جبهه اصلاحات و فراکسیون امید منسجم و هماهنگ است و هیات‌رئیسه واحد دارد.

از اظهارات شما چنین برداشت می‌کنم که معتقد هستید حضور اصولگرایان درلیست امید یک اشتباه بود. این طور نیست؟

امکان دیگری وجود نداشت، چراکه اکثریت چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب ردصلاحیت شده بودند و چنین رد‌صلاحیتی بیش از زمان‌های گذشته بود. همین امر سبب شد اصلاح‌طلبان درسطح کشور نیروی کمی برای ورود به مجلس داشته باشند، بنابراین ناچارشدیم که دراکثر حوزه‌های انتخابیه از نیروهای شناخته‌نشده استفاده کنیم و حتی در برخی حوزه‌ها نیروی اصلاح‌طلب نداشتیم، تنها نیروهای معتدل بودند که خود را هوادار دولت معرفی می‌کردند و میثاق‌نامه اصلاح‌طلبان را امضا کردند. بنابراین تعهد متقابلی پدید آمد که این امید وجود داشت آنها بتوانند در مجلس حامی اصلاح‌طلبان باشند.در چنین شرایطی شورای عالی سیاستگذاری به این نتیجه رسید که از هواداران دولت در صورت امضای میثاق‌نامه حمایت کند و این امر کار انسانی و اخلاقی بود که از سوی جریان اصلاحات انجام شد، اما اگر طرف مقابل به پیمان خود عمل نکرده است، در واقع به معنای عبور از عهد و پیمان است.