امید

به گزارش ایسنا، روزنامه ایران با این مقدمه نوشت: «اگر یک روز در کلینیک‌های تخصصی زنان و زایمان حضور پیدا کنید مادران پا به ماهی را خواهید دید که هفته‌های آخر بارداری خود را در تهران می‌گذرانند تا فرزندشان در این شهر به دنیا بیاید. برخی از پدر و مادرها از دلیل اصلی تصمیم خود در گرفتن شناسنامه تهرانی برای فرزندشان می‌گویند که همیشه آرزو داشتند فرزندشان به اصطلاح «بچه تهران» باشد و در شهری با امکانات بیشتر به دنیا بیاید. البته برخی دیگر هم دغدغه‌های جدیدتری دارند. این که فرزندشان را در مدرسه و دانشگاه «بچه‌ شهرستان» خطاب نکنند.

دکتر فاطمه محمدنجار، یکی از متخصص‌های زنان و زایمان است که از تعداد زیاد مراجعه زنان باردار شهرهای مختلف  به کلینیکی در شمال شهر تهران گلایه می‌کند. البته گلایه او متوجه این موضوع است که این زنان نه به‌ دلیل توزیع ناعادلانه خدمات بهداشتی و درمانی به تهران مراجعه می‌کنند بلکه تنها دلیل مراجعه آنها که گاهی سفری طولانی را در پیش می‌گیرند ثبت ولادت و صدور شناسنامه فرزندشان از تهران است.

به‌ گفته دکتر محمدنجار اخیراً به جز انتخاب تاریخ تولدهای لاکچری، صرف هزینه‌های میلیونی برای تزئین اتاق زایمان، برگزاری جشن «تاتی‌تاتی» و جشن «گرفتن بچه از پوشک» به فهرست تولدهای لاکچری، محل تولد فرزند نیز اضافه شده است.

او با بیان این که این روزها لاکچری‌بازی سر درازی پیدا کرده است، می‌گوید: از چند ماه گذشته میزان مراجعه زنان پا به ماه بویژه از شهرستان‌های قزوین، کرج، رشت، کرمانشاه، ایلام و بندرعباس به بیمارستان‌های شمال شهر تهران افزایش یافته است. اصلی‌ترین علت مراجعه این زنان فقط ثبت محل تولد تهران در شناسنامه فرزندشان است.

نکته قابل تأملی که این متخصص زنان به آن اشاره می‌کند؛ کلینیک‌های شمال شهر هفته‌ای چند مرتبه میزبان زنان بارداری از اسلامشهر، شهریار و شهر قدس تهران است؛ در حالی که خدمات زایمان در مراکز درمانی شهرهای اطراف تهران ارائه می‌شود اما این پدر و مادرها نیز برای آن که شناسنامه فرزندشان صادره از مناطق شمالی شهر تهران باشد راهی بیمارستان‌های این مناطق می‌شوند.

دکتر محمدنجار در ادامه می‌گوید: با توجه به ممنوعیت پرواز برای زنان باردار از هفته سی و ششم به بعد این افراد با خودروی شخصی یا با اتوبوس به تهران می‌آیند که خطر پاره شدن کیسه آب، خونریزی و سقط جنین را در پی دارد. علاوه بر این بیشتر این زنان بعد از زایمان راهی شهرشان می‌شوند در حالی که بیمار حداقل ۲۰ روز بعد از زایمان باید تحت نظر پزشک باشد.

به‌گفته این متخصص زنان، مراجعین شهرستانی که برای زایمان به تهران می‌آیند فقط اسم و محل بیمارستان را در اینترنت جست‌و‌جو می‌کنند و برای‌شان مهم است که مثلاً شمالی‌ترین بیمارستان تهران را برای زایمان انتخاب کنند.

او می‌گوید: برخی مدام به ما فشار می‌آورند که مریض از شهرستان‌ها قبول نکنیم؛ در حالی که واقعیت این است این موضوع خیلی ربطی به مسائل پزشکی ندارد بلکه باید سبک زندگی را اصلاح کرد. بچه نباید خجالت بکشد که قزوین یا کرج به دنیا آمده است؛ چرا که همین لاکچری کردن تولد فرزند روی نرخ ازدواج و طلاق هم تأثیر می‌گذارد.

نیره توکلی، جامعه‌شناس نیز بخشی از این موضوع را ناشی از گرایش به تجمل‌پرستی جامعه ایران می‌داند و می‌گوید: جامعه ما به شکل حیرت‌انگیزی تحت تأثیر کانال‌های ماهواره‌ای و فضای مجازی است. همین موضوع منجربه الگوبرداری ناصحیح بین مردم شده است. این جامعه‌شناس البته علت اصلی مراجعه زنان باردار شهرستانی به تهران را عدم دسترسی عادلانه به خدمات بهداشت و درمان عنوان می‌کند و معتقد است نباید به این موضوع حتماً با نگاه تجمل‌گرایی نگاه کنیم؛ چراکه امکانات در برخی کلانشهرها متمرکز شده و بیماران به‌دلیل احساس ناامنی از وضعیت دسترسی به خدمات بهداشت و درمان در شهرستان‌ها به مرکز شهرها مراجعه می‌کنند.

شهلا کاظمی‌پور، جمعیت شناس، در گفت‌وگو با «ایران» زایمان‌های توریستی را زائیده پدیده تجمل‌گرایی می‌داند و با بیان این که صدور شناسنامه تهرانی برای افرادی که در شهرستان زندگی می‌کنند می‌تواند در سرشماری نفوس نیز اثر منفی بگذارد، می‌گوید: ما ایرانی‌ها عادت داریم از طریق محل تولد، محل دانشگاه و مدرسه فرزندمان پز دهیم. اگر خانواده به سمت خودسازی و توانمندسازی نرود از مباحث کاذب استفاده می‌کند.

او ارجاع زنان باردار از شهرستان به تهران را به صرف ثبت محل تولد تهران در شناسنامه فرزندان تازه متولد شده به خلأ فرهنگی ربط می‌دهد و عنوان می‌کند: وقتی خلأ فرهنگی در جامعه داریم فرهنگ به‌صورت حاشیه‌ای رشد می‌کند و رشد حاشیه‌ای خطرساز است. در واقع به جای آن که رسالت فرهنگی را انتقال دهیم برخی فرهنگ‌های حاشیه‌ای در جامعه اشاعه پیدا می‌کند.»