امید

آقای حاجی فکر می‌کنید که ائتلافی که صورت گرفت، تا چه اندازه استانداردهای یک ائتلاف را دارا بود؟

این ائتلاف با آن مفهومی که از ائتلاف بین احزاب در کشورهای دیگر مخصوصاً در اروپا وجود داشت، تفاوت‌های اساسی دارد. این ائتلاف، یک نوع همکاری بود، بدون اینکه انتظار امتیاز متقابلی از طرف دیگر وجود داشته باشد. این ائتلاف متشکل بود از یک جمعی که اختلاف نظرهایی دارند اما در یک مسیر کلی با هم نزدیک هستند. این جمع برای جلوگیری از یک خطر بزرگتری که حضور تندروهایی که در سال‌های گذشته، خسارت زیادی به کشور تحمیل کردند، گرد هم آمدند. امتیازی که به دست آوردند هم این بود که گروه تندرو نتوانستند به آنچه که می‌خواستند، برسد و مجلسی متعادل تشکیل شد. این دستاورد کمی نبود بلکه دستاورد مشترکی برای این جمع بود. اما اینکه یک بده و بستان وجود داشت، اینطور نبود. یعنی اینکه گفته باشیم که ما اسم تو را در لیست می‌گذاریم و تو هم در عوض فلان کار را برای ما انجام بده، اینطور نبود. اصلاً هدف ما هم چنین کاری نبود و چنین قول و قراری هم گذاشته نشد.

این ائتلافی که به نظرشما استاندارهای لازم را دارا نبود، چقدر مؤثر بود؟

ثمره بزرگش این است که اعتدال، اکثریت قاطعی را در مجلس به دست آورد و تندروها نیز منزوی شدند و در اقلیت قرار گرفتند. این دستاورد بزرگی بود که برای هر دو گروه قابل توجه است.

یکی از دستاوردهایش هم تشکیل فراکسیون امید با بیش از 100 عضو بود. به نظر شما این دستاورد در مجلس چه طور بروز پیدا خواهد کرد؟

قطعاً هر چه بیشتر پیش برویم، فراکسیون امید پر رنگ‌تر و منسجم‌تر عمل خواهد کرد. الان هیئت رئیسه دائم فراکسیون امید، تشکیل شده است و به نظر می‌رسد که با توجه به این مسأله شاهد تأثیرگذاری این فراکسیون در مجلس باشیم.

از طرف دیگر هم، ائتلاف اصولگرایان معتدل و اصلاح طلبان و نقش آفرینی اصلاح طلبان در بدست آوردن نتیجه قطعاً مثمر ثمر بود و همه نیز دیدند. امیدوام که تندوری هر چه بیشتر محدود شود و امیدوارم این مشی بین اصلاح طلبان و اصولگرایان معتدل ادامه داشته باشد.

با توجه به دستاوردی که داشته است، به نظر شما آیا ادامه دار هم خواهد بود؟

 تداوم کار برای انتخابات آینده ریاست جمهوری و یا شوراها، معلوم نیست که با همین کیفیت باشد. در آن 2 انتخابات شرایط متفاوت خواهد بود.

منظور از کیفیت چیست؟ یعنی چه که معلوم نیست با همین کیفیت باشد؟

در گذشته اگر گروه‌های مختلف فکری و سیاسی کنار هم جمع شدند و اینکه در مواردی تفاوت‌های دیدگاه جدی را کنار گذاشتند، برای جلوگیری از یک خطر جدی بود. یعنی برای منافع مشترکی که دور کردن خطری بود که کشور را تهدید می‌کرد، با همدیگر، همراه و همگام شدند. برای انتخابات آینده ریاست جمهوری هم نامزد و یا نامزدهای مشخصی وجود دارد که می‌توانند سراغ نامزدهای خودشان بروند.

در چه صورتی ممکن است آن ائتلاف در انتخابات ریاست جمهوری هم ادامه پیدا کند؟

در یک شرایط فقط می‌تواند ادامه پیدا کند و اینکه در یک احتمال نزدیک به صفر، کسی پیدا شود که مجدداً نگرانی‌های آنها را تشدید کند. یعنی این فرد بتواند با ترفندهایی بالا بیاید و خطری از آن ناحیه برای کشور ایجاد شود که در آن صورت دوباره کاندیداها مشترک خواهند شد، بدون اینکه امتیازی از یکدیگر برای این کار بخواهند.

برخی معتقدند که این امتیاز نگرفتن از طرف مقابل شفافیت فضا را به هم زد و مرزهای اصولگرایان و اصلاح طلبان را مشخص نکرد. نظر شما چیست؟

 اینکه می گویند مرزبندیها به درستی تعریف نشد، من قبول دارم. اما یک مرزبندی جدیدی تعریف شده است و آن مرز بندی بین معتدلین و تندروها است. البته در جریان کارها و تصمیم گیری‌ها، ممکن است تندرویی تعدیل پیدا کند و یا معتدلی تندروی کند. یعنی نمی‌خواهم بگویم که این یک دیوار بتونی است که نمی‌توان از آن عبور کرد. اما به طور خاص مشخص است که مرز بندی جدیدی بین تندروها و معتدلین تعریف شده است که قابل قبول است.

شاید همین عدم مرزبندی‌ها باعث شد که اخیراً شاهد اظهار نظرهایی از این دست باشیم که گفته می‌شود، ما نبودیم، لیست امید هم نبود. این صحبتی است که دیروز آقای نعمتی کرده بود.

به نظرم این صحبت‌ها بچه گانه است و اصلاً نباید به آن پرداخت. مردم همه چیز را به خوبی می‌دانند.

بعضاً اظهار نظرهایی درباره حمایت و یا عدم حمایت از آقای روحانی از زبان اصلاح طلبان مطرح می‌شود. آیا این اظهارنظرها شخصی است و یا اینکه اصلاح طلبان به بحث انتخابات ورود کرده‌اند؟

به طور منسجم و سازمان یافته اصلاح طلبان هنوز به مباحث انتخابات ورود پیدا نکرده‌اند. این اظهار نظرها هم که می‌شود نوعاً اظهارنظرهای شخصی است و تصمیم جمعی نیست. اما بحث انتخابات در تمام ایام ذهن فعالان سیاسی را به خود مشغول می‌کند چون ما هر سال حداقل یک انتخابات داریم. بنابراین همیشه ذهن فعالان سیاسی درگیر انتخابات است.

انتخابات شورها چی؟ برخی معتقدند اینقدر انتخابات ریاست جمهوری پر رنگ شده که اصلاح طلبان از انتخابات شوراها غافل مانده‌اند؟

نه شوراها و نه ریاست جمهوری، به طور منسجم و سازمان یافته هنوز تصمیم گیری نشده است. اما این به این معنی نیست که اصلاح طلبان انتخابات شوراها را رها کرده‌اند و یا اینکه به آن ورود نمی‌کنند.

اصلاح طلبان از کی به موضوع انتخابات می‌پردازند؟

نمی‌دانم. اما فکر می‌کنم که حدود سه ماه دیگر یعنی آبان ماه، کارها جنبه عملیاتی به خود بگیرد.