امید

 در کتاب حکمت و سياست، خاطرات شفاهي دکتر حسين نصر به کوشش حسين دهباشي عکسي از جلسه مشترک نراقي، حداد عادل و دکتر حسين نصر منتشر شده است.

تصوير فوق در سال گذشته در ضمائم کتاب «حکمت و سياست؛ خاطرات شفاهي دکتر حسين نصر» منتشر شده است که در آن دکتر آرش نراقي، سيد حسين نصر (رئيس دفتر فرح پهلوي) و غلامعلي حداد عادل در کنار هم در «انجمن شاهنشاهي حکمت و فلسفه ايران» ديده مي‌شوند. که اين انجمن بعد از انقلاب با نام «انجمن حکمت و فلسفه ايران» فعاليت خود را ادامه داده است.

در سال‌هاي پنجاه نحله‌هاي فکري سنت و مدرنيته از هر سوي به محافل فکري و دانشگاهي راه يافته و  با هم در نبرد بودند.  انجمن حکمت و فلسفۀ ايران  در اين سال‌ها محلي جدي براي سامان دادن به گفتگو ميان روشنفکران غرب‌گراي ايراني و مکاتب سنتي داخل و خارج ايران شد. در واقع اين انجمن را مي‌توان نقطۀ عطفي در آموزش و پژوهش فلسفه و حکمت در تهران دانست که خود نيز وامدار کساني بود که از ادامه‌دهندگان راه ملاصدرا بودند.

تأسيس انجمن حکمت و فلسفه گامي نوين بود که توانست وضعيت فلسفه را از آن سامانۀ کهن خارج و با آموزش و شگردي جديد و به خصوص حضور شخصيت‌هاي خارجي که در تاريخ فلسفۀ ايران بي‌سابقه بود، شيوه‌هاي نويني را در گسترش فلسفۀ اسلامي به کار بندد و به تشکيل سمينارها و نشست‌هاي عمومي فلسفي بپردازد که به نوبه خود رويکردي بي‌همتا بود.

ايدۀ تأسيس چنين انجمني را کسي ارائه کرد که خود به احياي فلسفۀ اسلامي و سنتي ايراني سخت دلباخته و علاقه‌مند بود. نام دکتر سيد حسين نصر که پس از انقلاب اسلامي ايران مجبور شد براي هميشه جلاي وطن کند، براي کساني که علاقه‌مند به تاريخ فلسفه اسلامي معاصر هستند، نامي آشنا و معروف است. دکتر نصر، علاوه بر انتشار آثار فلسفي، اقدامات جالب توجهي نيز در راه احياي فلسفۀ سنتي و اسلامي داشت.

در پي عضويت دکتر نصر در مؤسسۀ بين‌المللي فلسفه که در فرانسه استقرار دارد، ريموند کليبانسکي، فيلسوف اروپايي که در آن زمان رئيس اين مؤسسه بود، ضمن اعلام خبر برگزيده شدن دکتر نصر به وي پيشنهاد کرد که چرا چيزي شبيه اين مؤسسه که در فرانسه هست، در ايران تأسيس نمي‌کنيد.

پس از اين پيشنهاد بود که در پي رايزني‌هايي که با فرح ديبا صورت گرفته بود و همين طور افزايش بهاي پول نفت، دکتر نصر با مشورت کساني چون سيد جلال‌الدين آشتياني، عبدالله انتظام، مرتضي مطهري، يحيي مهدوي، محمود شهابي، مهدي محقق و همين طور هانري کربن مقدمات تأسيس اين انجمن را فراهم کرد.

به پيشنهاد محمود شهابي نام اين انجمن را مانند انجمن‌هاي سلطنتي بريتانيا، سوئد و جاهاي ديگر، انجمن سلطنتي فلسفه گذاردند و با راهنمايي هانري کربن نام انجمن شاهنشاهي فلسفۀ ايران انتخاب شد. لذا منزل قديمي لقمان‌الملک را در نزديکي چهارراه پهلوي (وليعصر فعلي) خريداري و آن را نوسازي کردند.

انجمن حکمت و فلسفه سرانجام در تاريخ سيزدهم دي‌ماه 1353 به منظور بهتر شناختن و شناساندن و گسترش ميراث فلسفي و فکري ايران در دوران اسلامي و قبل از اسلام در داخل و خارج از کشور و نيز آشنا ساختن هر چه بيشتر ايرانيان با سنن فکري و فلسفي تمدن‌هاي ديگر شرق و غرب و تطبيق و مقايسه مکتب‌هاي مختلف فلسفي شروع به کار کرد.